(Zawgyi / Unicode)
COVID-19 ကပ်ရောဂါကာလ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲလာပေးမယ့် ပြည်သူတွေ ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ မဲပေးနိုင်ရေး ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနဘက်က အထူးစီမံဆောင်ရွက်ထားသလို ပြည်သူတွေဘက်ကလည်း လိုက်နာရမယ့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို သတိကြီးကြီးနဲ့ လိုက်နာကြဖို့ ဆေးပညာရှင်တွေနဲ့ ဆရာဝန်တွေက အကြံပေးပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို မဆုမွန် စုစည်း တင်ပြထားပါတယ်။
လာမယ့်သီတင်းပတ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပတော့မယ့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကြီးမှာ မဲလာပေးကြမယ့် နိုင်ငံတဝန်းက မဲဆန္ဒရှင် ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ COVID-19 ကူးစက်မှု ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး လမ်းညွှန်ချက်တွေနဲ့အညီ ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ ဆန္ဒမဲပေးကြဖို့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်က တိုက်တွန်းနေတာပါ။ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနဘက်ကလည်း ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အထူးအစီအစဉ်တွေနဲ့ စီမံဆောင်ရွက်ထားပါတယ်လို့ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာန သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ဝင် ဗဟိုကူးစက်ရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေးဌာနခွဲ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းကို ပြောပြပါတယ်။
“နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ မဲပေးဖို့ကလည်း အရမ်းနီးလာပြီပေါ့နော်။ ပြည်သူတွေလည်း မဲပေးဖို့အတွက် စိတ်လှုပ်ရှားနေကြမယ်ဆိုတာ ယုံကြည်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ မဲပေးတဲ့အခါမှာ အန္တရာယ်ကင်းစွာနဲ့ စနစ်တကျ မဲပေးနိုင်ဖို့ အစီအစဉ်တွေလည်း လုပ်ထားပါတယ်။ မဲပေးတဲ့ဆီ ရောက်ပြီဆိုရင် Mask ပေးမယ်၊ လက်အိတ်ထပ်ပေးပါမယ်။ ပါလာတဲ့ Mask လည်း လက်အိတ်ဝတ်ပေါ့နော်။ ပြီးရင် တန်းစီတဲ့အခါမှာ တယောက်နဲ့တယောက် ၆ ပေခြားဖို့အတွက်ကိုလည်း အစီအစဉ်တွေ သေချာလုပ်ထားပါတယ်။ တထောင်လောက် မဲပေးမယ့် မဲရုံတွေမှာဆိုလည်း စနစ်တကျနဲ့ ဒီလူတထောင်ကို သတ်မှတ်ထားတဲ့ အချိန်အတွင်းမှာ မဲပေးနိုင်ဖို့ဆိုရင် လိုအပ်တဲ့ လူအင်အားတွေကိုလည်း ပိုပြီး ဖြည့်ဆည်းပေးထားပါတယ်။ နောက် တတ်နိုင်သမျှ အုပ်စုလိုက်မဖြစ်အောင် သေချာဆောင်ရွက်ထားတယ်။
“ဒီနေရာမှာ မဲပေးတဲ့ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ကလည်း စနစ်တကျ ရွေးကော်က သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းကမ်းအတိုင်း မဲပေးကြရပါမယ်။ လက်အိတ်ကိုချွတ်၊ လက်သန်း မှင်တို့ရမှာပေါ့နော်။ မှင်တို့တဲ့အခါမှာလည်း အန္တရာယ်ကင်းအောင် ပိုးသတ်ထားတဲ့ ပိုးသန့်စင်တဲ့ ဆေးတွေနဲ့ လုပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မဲရုံမှာ တာဝန်ကျတဲ့သူတွေ အနေနဲ့လည်း သူတို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ Mask, Face Shield, Cap, Apron အကာအကွယ်ဝတ်စုံတွေနဲ့ ဝတ်ဆင်ခိုင်းထားတဲ့အတွက် သူတို့ဆီကလည်း ကိုယ့်ကို မကူးစက်ဖို့ မလွယ်ပါဘူး။ တတ်နိုင်သမျှ မဲပေးမယ့်အချိန်ကို အတိုဆုံး ဆောင်ရွက်ပေးထားပါတယ်။ မဲပေးပြီးတာနဲ့ ဟိုသွား ဒီသွား ဟိုဝင်ဒီထွက် မလုပ်ဘဲနဲ့ အိမ်ကိုပဲ တန်းတန်းမတ်မတ် မိမိအိမ်ကို ပြန်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။”
သက်ဆိုင်ရာ ရပ်ကွက် မြို့နယ်တွေက မဲရုံတွေအပြင် ကွာရမ်တင်းစင်တာတွေ ဆေးရုံတွေမှာ မဲပေးမယ့်ပြည်သူတဦး မဲရုံတွင်း မဲပေးပုံအဆင့်ဆင့် ကြာမြင့်နိုင်ခြေ အချိန်တွေကိုလည်း ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ တာဝန်ရှိသူတွေ၊ မဲရုံတာဝန်ခံ မဲရုံမှူးတွေ အကြိမ်ကြိမ် ကြိုတင်လေ့ကျင့်ထားကြပြီး ရောဂါပိုး မကူးစက်ရအောင် ဆောင်ရွက်ထားပါတယ်လို့ ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက ဆက်ပြောပြပါတယ်။
“မဲပေးတဲ့ဖြစ်စဉ်မှာ လူတယောက် စရောက်လာတာကနေ မဲပေးတဲ့အချိန်အထိ ဘယ်လောက်ကြာသလဲပေါ့၊ ပျမ်းမျှအားဖြင့်ဆိုရင်တော့ သုံးမိနစ်ဝန်းကျင်လောက်ပဲ ကြာမြင့်နိုင်တာ တွေ့ရပါတယ်။ အစပိုင်းတုန်းကတော့ ၅ မိနစ်ကျော်၊ ၆ မိနစ်လောက်ကြာတာ တွေ့ရပါတယ်။ ပိုပြီးတော့ မြန်နိုင်သထက် မြန်အောင်ဆိုပြီး အစီအစဉ်တွေ ဆောင်ရွက်ထားတာ ရှိပါတယ်။ အခုအချိန်ဟာ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဖြစ်နေတယ်၊ သာမန်အချိန်မဟုတ်ဘူး၊ ကြုံတွေ့ရနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေကို မူတည်ပြီး ဘယ်လိုဆောင်ရွက်ရမလဲဆိုတဲ့ နည်းလမ်းတွေ အချိန်ဇယားတွေလည်း ဒါမျိုးတွေလည်း ဆွဲထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ကွာရမ်တင်းစင်တာမှာ မဲပေးမယ့်သူတွေ ရှိတယ်။ ဆေးရုံမှာလည်း ဆေးရုံမှာ မဲပေးရမယ့် နည်းလမ်းတွေ ရှိပါတယ်။ မဲပုံးကို ရွေးကော်ကယူလာမယ်၊ ပြီးလို့ရှိရင် သက်ဆိုင်ရာ Ward တာဝန်ရှိတဲ့သူတွေက မဲပုံးကို ယူသွားပြီး မဲပေးနိုင်ဖို့လည်း လုပ်ထားပါတယ်။ ကိုယ်တိုင် မဲမပေးနိုင်ဘူးဆိုလည်း သူပေးချင်တဲ့ပါတီကို သူဆန္ဒရှိတဲ့အတိုင်း ကူညီပေးမယ်ပေါ့။ အဲ့ဒီ့နေရာမှာ CCTV ကနေလည်း မဲပေးတဲ့ဖြစ်စဉ်ကို ကျန်တဲ့သူတွေက ကြည့်နိုင်ပါတယ်။”
ရန်ကုန်တိုင်း လှိုင်သာယာမြို့နယ် အခမဲ့ Fever Clinic ဆေးခန်းတာဝန်ခံ ဒေါက်တာနိုင်မင်းထွဋ်ကလည်း ပြည်သူတွေ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲပေးဖို့ အပြင်ထွက်ကြမယ့်အချိန် ကူးစက်မြန်ရောဂါ မကူးစက်စေရေး ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်တွေကို သတိကြီးကြီးထား လိုက်နာကြဖို့ သတိပေးပါတယ်။
“ကျန်းမာရေးရှုထောင့်ကနေ ကြည့်ရမယ်ဆိုရင်တော့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေကို ကြိုတင်မဲကောက်လိုက်တဲ့ အတွက်ကြောင့် သက်ကြီးရွယ်အိုတွေမှာ ကူးစက်မှု ရာခိုင်နှုန်းတော့ အထိုက်အလျောက်တော့ လျှော့ချနိုင်မယ်ပေါ့နော်။ နောက် လာမယ့် နိုဝင်ဘာ ၈ ရက် အဓိက မဲပေးရမယ့်နေ့ရက်ပေါ့နော်၊ အဲ့ဒီ့နေ့ရက်မှာတော့ မဲရုံတွေမှာ လူစုလူဝေးတွေ ရှိနေနိုင်တယ်ပေါ့။ အဓိက မဲရုံမှာ တာဝန်ကျတဲ့ တာဝန်ခံတွေ၊ ဗော်လံတီယာတွေ၊ ဆရာဆရာမတွေကတော့ ဖျားနာနေရင် ဒီတာဝန်ကို လွှဲပြောင်းပေးအပ်သင့်ပါတယ်လို့ နံပါတ်တစ် အကြံပေးချင်ပါတယ်။ မလာသင့်ပါဘူး။ မဲလာပေးမယ့်သူတွေကတော့ Mask ကို သေချာတပ်ရပါမယ်။ လက်အိတ်ဝတ်မယ်။ တတ်နိုင်မယ်ဆိုရင် Face Shield ဆောင်းလို့ရတယ်။ အမျိုးသမီးတွေဆိုလည်း တတ်နိုင်သလောက် ဆံပင်ကအစ သေချာစည်းနှောင်ပြီး Cap ဆောင်းထားသင့်ပါတယ်။ ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်တွေကို စနစ်တကျ လုပ်ရပါမယ်။ ပြန်လာကြပြီ၊ မဲရုံက ပြန်လာပြီဆိုရင်လည်း လက်ကို လုံးဝ ဆပ်ပြာနဲ့ တတောင်ဆစ်ကနေ ဆေးချပစ်လိုက်တာ အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် မဲပေးပြီးရင်ဖြစ်ဖြစ် မဲမပေးခင်ဖြစ်ဖြစ် ဖျားနာလာပြီဆိုရင် ဖျားနာကုဆေးခန်းတွေမှာ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးကြပါလို့ ဆရာ့အနေနဲ့ အကြံပေးချင်ပါတယ်။”
အခုလို ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ တာဝန်ရှိသူတွေဘက်က အတတ်နိုင်ဆုံး စနစ်တကျ ပြင်ဆင် ဆောင်ရွက်နေချိန် ပြည်သူတွေကလည်း ပူးပေါင်းပါဝင်ကြပါလို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရ ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက တိုက်တွန်းပါတယ်။
“ပြည်သူတွေ စည်းကမ်းရှိရှိ လိုက်နာကြမယ်ဆိုရင် ရွေးကောက်ပွဲကြီးကိုလည်း အောင်အောင်မြင်မြင် ကျင်းပနိုင်သလို ကျမတို့ ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး ကိစ္စရပ်တွေလည်း အောင်အောင်မြင်မြင်နဲ့ ဆောင်ရွက်နိုင်မယ်လို့ ကျမတော့ ထင်မြင်ပါတယ်။ ကျမတို့နိုင်ငံ အခြေအနေပေါ် မူတည်ပြီး ကျမတို့ဒေသနဲ့ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် အကောင်းဆုံး ဆောင်ရွက်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုဆိုရင် အသက်အရွယ်ကြီးတဲ့သူတွေ အသက် ၆၀ နဲ့ အထက်တွေကိုလည်း နေအိမ်မှာ ဆန္ဒမဲပေးတဲ့ ကိစ္စတွေကိုလည်း ၂၉ ရက်နေ့ကစပြီး လုပ်နေတာဆိုတော့ ကြိုတင်မဲကောက်ခံနေတော့ အန္တရာယ်များတာကနေ ကြိုတင်ဖယ်ရှားထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကလည်း ဘယ်လောက်မှ မကျန်တော့ဘူး။ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ တတ်နိုင်သလောက် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အပြုအမူတွေကို မလုပ်ကြပါနဲ့။ ကိုယ့်ရဲ့ကျန်းမာရေးအတွက် အကောင်းဆုံး အနေအထားဖြစ်အောင် ဆောင်သင့်တာကိုဆောင်၊ ရှောင်သင့်တာကို ရှောင်မယ်ဆိုရင် ဒါဆိုလို့ဆိုရင်တော့ နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့မှာ အောင်အောင်မြင်မြင်နဲ့ မဲပေးနိုင်မှာဖြစ်သလို နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါဖြစ်ပွားမှု ရလဒ်ကို မရမှာဖြစ်ပါတယ်။”
အခုလက်ရှိမှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ COVID-19 ကူးစက်မြန်ရောဂါပိုး လူ ၅၁,၀၀၀ ကျော် ကူးစက်ခံနေရပြီး ကိုဗစ်ကြောင့် သေဆုံးသူကတော့ ၁,၂၀၀ ဝန်းကျင် ရှိနေတာပါ။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ မဲရုံပေါင်း ၄၁,၀၀၀ ဝန်းကျင်အတွက် မဲရုံဝန်ထမ်းက ၄၁၀,၀၀၀ တာဝန်ယူမှာဖြစ်ပြီး မဲပေးမယ့်သူပေါင်းကတော့ ၃၇ သန်းကျော်ရှိမယ်လို့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာထားပါတယ်။
-----------------------
(Unicode)
ကိုဗဈစညျးမဉြျးနဲ့အညီ မဲပေးနိုငျဖို့ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှေ စီစဉျထား
COVID-19 ကပျရောဂါကာလ ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲလာပေးမယ့ျ ပွညျသူတှေ ဘေးကငျးလုံခွုံစှာ မဲပေးနိုငျရေး ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနဘကျက အထူးစီမံဆောငျရှကျထားသလို ပွညျသူတှဘေကျကလညျး လိုကျနာရမယ့ျ ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှကေို သတိကွီးကွီးနဲ့ လိုကျနာကွဖို့ ဆေးပညာရှငျတှနေဲ့ ဆရာဝနျတှကေ အကွံပေးပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို မဆုမှနျ စုစညျး တငျပွထားပါတယျ။
လာမယ့ျသီတငျးပတျ နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့မှာ ကငြျးပတော့မယ့ျ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈ ပါတီစုံဒီမိုကရစေီ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲကွီးမှာ မဲလာပေးကွမယ့ျ နိုငျငံတဝနျးက မဲဆန်ဒရှငျ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ COVID-19 ကူးစကျမှု ကာကှယျထိနျးခြုပျရေး လမျးညှှနျခကြျတှနေဲ့အညီ ဘေးကငျးလုံခွုံစှာ ဆန်ဒမဲပေးကွဖို့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျက တိုကျတှနျးနတောပါ။ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနဘကျကလညျး ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ အထူးအစီအစဉျတှနေဲ့ စီမံဆောငျရှကျထားပါတယျလို့ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာန သတငျးထုတျပွနျရေးအဖှဲ့ဝငျ ဗဟိုကူးစကျရောဂါ တိုကျဖကြျရေးဌာနခှဲ ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးကို ပွောပွပါတယျ။
“နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့ မဲပေးဖို့ကလညျး အရမျးနီးလာပွီပေါ့နောျ။ ပွညျသူတှလေညျး မဲပေးဖို့အတှကျ စိတျလှုပျရှားနကွေမယျဆိုတာ ယုံကွညျပါတယျ။ အဲဒီတော့ မဲပေးတဲ့အခါမှာ အန်တရာယျကငျးစှာနဲ့ စနဈတကြ မဲပေးနိုငျဖို့ အစီအစဉျတှလေညျး လုပျထားပါတယျ။ မဲပေးတဲ့ဆီ ရောကျပွီဆိုရငျ Mask ပေးမယျ၊ လကျအိတျထပျပေးပါမယျ။ ပါလာတဲ့ Mask လညျး လကျအိတျဝတျပေါ့နောျ။ ပွီးရငျ တနျးစီတဲ့အခါမှာ တယောကျနဲ့တယောကျ ၆ ပခွေားဖို့အတှကျကိုလညျး အစီအစဉျတှေ သခြောလုပျထားပါတယျ။ တထောငျလောကျ မဲပေးမယ့ျ မဲရုံတှမှောဆိုလညျး စနဈတကနြဲ့ ဒီလူတထောငျကို သတျမှတျထားတဲ့ အခြိနျအတှငျးမှာ မဲပေးနိုငျဖို့ဆိုရငျ လိုအပျတဲ့ လူအငျအားတှကေိုလညျး ပိုပွီး ဖွည့ျဆညျးပေးထားပါတယျ။ နောကျ တတျနိုငျသမြှ အုပျစုလိုကျမဖွဈအောငျ သခြောဆောငျရှကျထားတယျ။
“ဒီနရောမှာ မဲပေးတဲ့ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ကလညျး စနဈတကြ ရှေးကောျက သတျမှတျထားတဲ့ စညျးကမျးအတိုငျး မဲပေးကွရပါမယျ။ လကျအိတျကိုခြှတျ၊ လကျသနျး မှငျတို့ရမှာပေါ့နောျ။ မှငျတို့တဲ့အခါမှာလညျး အန်တရာယျကငျးအောငျ ပိုးသတျထားတဲ့ ပိုးသန့ျစငျတဲ့ ဆေးတှနေဲ့ လုပျထားတာဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ မဲရုံမှာ တာဝနျကတြဲ့သူတှေ အနနေဲ့လညျး သူတို့အတှကျ လိုအပျတဲ့ Mask, Face Shield, Cap, Apron အကာအကှယျဝတျစုံတှနေဲ့ ဝတျဆငျခိုငျးထားတဲ့အတှကျ သူတို့ဆီကလညျး ကိုယ့ျကို မကူးစကျဖို့ မလှယျပါဘူး။ တတျနိုငျသမြှ မဲပေးမယ့ျအခြိနျကို အတိုဆုံး ဆောငျရှကျပေးထားပါတယျ။ မဲပေးပွီးတာနဲ့ ဟိုသှား ဒီသှား ဟိုဝငျဒီထှကျ မလုပျဘဲနဲ့ အိမျကိုပဲ တနျးတနျးမတျမတျ မိမိအိမျကို ပွနျရမှာဖွဈပါတယျ။”
သကျဆိုငျရာ ရပျကှကျ မွို့နယျတှကေ မဲရုံတှအေပွငျ ကှာရမျတငျးစငျတာတှေ ဆေးရုံတှမှော မဲပေးမယ့ျပွညျသူတဦး မဲရုံတှငျး မဲပေးပုံအဆင့ျဆင့ျ ကွာမွင့ျနိုငျခွေ အခြိနျတှကေိုလညျး ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှနေဲ့ ရှေးကောကျပှဲ တာဝနျရှိသူတှေ၊ မဲရုံတာဝနျခံ မဲရုံမှူးတှေ အကွိမျကွိမျ ကွိုတငျလေ့ကငြ့ျထားကွပွီး ရောဂါပိုး မကူးစကျရအောငျ ဆောငျရှကျထားပါတယျလို့ ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက ဆကျပွောပွပါတယျ။
“မဲပေးတဲ့ဖွဈစဉျမှာ လူတယောကျ စရောကျလာတာကနေ မဲပေးတဲ့အခြိနျအထိ ဘယျလောကျကွာသလဲပေါ့၊ ပမြျးမြှအားဖွင့ျဆိုရငျတော့ သုံးမိနဈဝနျးကငြျလောကျပဲ ကွာမွင့ျနိုငျတာ တှေ့ရပါတယျ။ အစပိုငျးတုနျးကတော့ ၅ မိနဈကြောျ၊ ၆ မိနဈလောကျကွာတာ တှေ့ရပါတယျ။ ပိုပွီးတော့ မွနျနိုငျသထကျ မွနျအောငျဆိုပွီး အစီအစဉျတှေ ဆောငျရှကျထားတာ ရှိပါတယျ။ အခုအခြိနျဟာ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါဖွဈနတေယျ၊ သာမနျအခြိနျမဟုတျဘူး၊ ကွုံတှေ့ရနိုငျတဲ့ အခွအေနတှေကေို မူတညျပွီး ဘယျလိုဆောငျရှကျရမလဲဆိုတဲ့ နညျးလမျးတှေ အခြိနျဇယားတှလေညျး ဒါမြိုးတှလေညျး ဆှဲထားပွီးဖွဈပါတယျ။ ဒီနရောမှာ ကှာရမျတငျးစငျတာမှာ မဲပေးမယ့ျသူတှေ ရှိတယျ။ ဆေးရုံမှာလညျး ဆေးရုံမှာ မဲပေးရမယ့ျ နညျးလမျးတှေ ရှိပါတယျ။ မဲပုံးကို ရှေးကောျကယူလာမယျ၊ ပွီးလို့ရှိရငျ သကျဆိုငျရာ Ward တာဝနျရှိတဲ့သူတှကေ မဲပုံးကို ယူသှားပွီး မဲပေးနိုငျဖို့လညျး လုပျထားပါတယျ။ ကိုယျတိုငျ မဲမပေးနိုငျဘူးဆိုလညျး သူပေးခငြျတဲ့ပါတီကို သူဆန်ဒရှိတဲ့အတိုငျး ကူညီပေးမယျပေါ့။ အဲ့ဒီ့နရောမှာ CCTV ကနလေညျး မဲပေးတဲ့ဖွဈစဉျကို ကနြျတဲ့သူတှကေ ကွည့ျနိုငျပါတယျ။”
ရနျကုနျတိုငျး လှိုငျသာယာမွို့နယျ အခမဲ့ Fever Clinic ဆေးခနျးတာဝနျခံ ဒေါကျတာနိုငျမငျးထှဋျကလညျး ပွညျသူတှေ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ မဲပေးဖို့ အပွငျထှကျကွမယ့ျအခြိနျ ကူးစကျမွနျရောဂါ မကူးစကျစရေေး ဆောငျရနျရှောငျရနျတှကေို သတိကွီးကွီးထား လိုကျနာကွဖို့ သတိပေးပါတယျ။
“ကနြျးမာရေးရှုထောင့ျကနေ ကွည့ျရမယျဆိုရငျတော့ သကျကွီးရှယျအိုတှကေို ကွိုတငျမဲကောကျလိုကျတဲ့ အတှကျကွောင့ျ သကျကွီးရှယျအိုတှမှော ကူးစကျမှု ရာခိုငျနှုနျးတော့ အထိုကျအလြောကျတော့ လြှော့ခနြိုငျမယျပေါ့နောျ။ နောကျ လာမယ့ျ နိုဝငျဘာ ၈ ရကျ အဓိက မဲပေးရမယ့ျနေ့ရကျပေါ့နောျ၊ အဲ့ဒီ့နေ့ရကျမှာတော့ မဲရုံတှမှော လူစုလူဝေးတှေ ရှိနနေိုငျတယျပေါ့။ အဓိက မဲရုံမှာ တာဝနျကတြဲ့ တာဝနျခံတှေ၊ ဗောျလံတီယာတှေ၊ ဆရာဆရာမတှကေတော့ ဖြားနာနရေငျ ဒီတာဝနျကို လှှဲပွောငျးပေးအပျသင့ျပါတယျလို့ နံပါတျတဈ အကွံပေးခငြျပါတယျ။ မလာသင့ျပါဘူး။ မဲလာပေးမယ့ျသူတှကေတော့ Mask ကို သခြောတပျရပါမယျ။ လကျအိတျဝတျမယျ။ တတျနိုငျမယျဆိုရငျ Face Shield ဆောငျးလို့ရတယျ။ အမြိုးသမီးတှဆေိုလညျး တတျနိုငျသလောကျ ဆံပငျကအစ သခြောစညျးနှောငျပွီး Cap ဆောငျးထားသင့ျပါတယျ။ ဆောငျရနျရှောငျရနျတှကေို စနဈတကြ လုပျရပါမယျ။ ပွနျလာကွပွီ၊ မဲရုံက ပွနျလာပွီဆိုရငျလညျး လကျကို လုံးဝ ဆပျပွာနဲ့ တတောငျဆဈကနေ ဆေးခပြဈလိုကျတာ အကောငျးဆုံးဖွဈပါတယျ။ ဘယျလိုပဲဖွဈဖွဈ မဲပေးပွီးရငျဖွဈဖွဈ မဲမပေးခငျဖွဈဖွဈ ဖြားနာလာပွီဆိုရငျ ဖြားနာကုဆေးခနျးတှမှော တိုငျပငျဆှေးနှေးကွပါလို့ ဆရာ့အနနေဲ့ အကွံပေးခငြျပါတယျ။”
အခုလို ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှနေဲ့ ရှေးကောကျပှဲ တာဝနျရှိသူတှဘေကျက အတတျနိုငျဆုံး စနဈတကြ ပွငျဆငျ ဆောငျရှကျနခြေိနျ ပွညျသူတှကေလညျး ပူးပေါငျးပါဝငျကွပါလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန ပွောခှင့ျရ ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက တိုကျတှနျးပါတယျ။
“ပွညျသူတှေ စညျးကမျးရှိရှိ လိုကျနာကွမယျဆိုရငျ ရှေးကောကျပှဲကွီးကိုလညျး အောငျအောငျမွငျမွငျ ကငြျးပနိုငျသလို ကမြတို့ ရောဂါကာကှယျထိနျးခြုပျရေး ကိစ်စရပျတှလေညျး အောငျအောငျမွငျမွငျနဲ့ ဆောငျရှကျနိုငျမယျလို့ ကမြတော့ ထငျမွငျပါတယျ။ ကမြတို့နိုငျငံ အခွအေနပေေါျ မူတညျပွီး ကမြတို့ဒသေနဲ့ လိုကျလြောညီထှဖွေဈအောငျ အကောငျးဆုံး ဆောငျရှကျထားတာ ဖွဈပါတယျ။ အခုဆိုရငျ အသကျအရှယျကွီးတဲ့သူတှေ အသကျ ၆၀ နဲ့ အထကျတှကေိုလညျး နအေိမျမှာ ဆန်ဒမဲပေးတဲ့ ကိစ်စတှကေိုလညျး ၂၉ ရကျနေ့ကစပွီး လုပျနတောဆိုတော့ ကွိုတငျမဲကောကျခံနတေော့ အန်တရာယျမြားတာကနေ ကွိုတငျဖယျရှားထားပွီး ဖွဈပါတယျ။ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ ရှေးကောကျပှဲကလညျး ဘယျလောကျမှ မကနြျတော့ဘူး။ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ တတျနိုငျသလောကျ အန်တရာယျရှိတဲ့ အပွုအမူတှကေို မလုပျကွပါနဲ့။ ကိုယ့ျရဲ့ကနြျးမာရေးအတှကျ အကောငျးဆုံး အနအေထားဖွဈအောငျ ဆောငျသင့ျတာကိုဆောငျ၊ ရှောငျသင့ျတာကို ရှောငျမယျဆိုရငျ ဒါဆိုလို့ဆိုရငျတော့ နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့မှာ အောငျအောငျမွငျမွငျနဲ့ မဲပေးနိုငျမှာဖွဈသလို နောကျဆကျတှဲ ရောဂါဖွဈပှားမှု ရလဒျကို မရမှာဖွဈပါတယျ။”
အခုလကျရှိမှာတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ COVID-19 ကူးစကျမွနျရောဂါပိုး လူ ၅၁,၀၀၀ ကြောျ ကူးစကျခံနရေပွီး ကိုဗဈကွောင့ျ သဆေုံးသူကတော့ ၁,၂၀၀ ဝနျးကငြျ ရှိနတောပါ။ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ တနိုငျငံလုံး အတိုငျးအတာနဲ့ မဲရုံပေါငျး ၄၁,၀၀၀ ဝနျးကငြျအတှကျ မဲရုံဝနျထမျးက ၄၁၀,၀၀၀ တာဝနျယူမှာဖွဈပွီး မဲပေးမယ့ျသူပေါငျးကတော့ ၃၇ သနျးကြောျရှိမယျလို့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက ကွညောထားပါတယျ။
