(Zawgyi/Unicode)
စစ်ရေးပဋိပက္ခတင်းမာနေဆဲ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ပစ်ခတ်မှုတွေကြောင့် ရိုဟင်ဂျာ ၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးပြီး၊ ဒဏ်ရာရသူတချို့လည်း ရှိခဲ့တဲ့အကြောင်း ပြောပြပေးမှာပါ။ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် နိုင်ကွန်းအိန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ညမထွက်ရအမိန့်ထုတ်ထားတဲ့ မင်းပြားမြို့ထဲပစ်ခတ်မှုကြောင့် ရိုဟင်ဂျာ မူဆလင်အမျိုးသား(၃)ဦးသေဆုံးခဲ့သလို ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် တိုက်ပွဲမှာလည်း သေဆုံးသူတချို့ ရှိခဲ့ကြောင်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
မင်းပြားမြို့မှာ မနေ့ညပိုင်းက လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့တာလို့လည်း ဒေသခံတဦးဖြစ်တဲ့ ဦးမောင်ကျော်ကပြောပါတယ်။
“ညက(၁၁)နာရီလောက် မူဆလင်(၃)ယောက်စက်လှေနဲ့ သွား မင်းပြားချောင်းပေါ့နော်။ အဲဒီ ချောင်းလေးထဲက စက်လှေနဲ့လာတာကို အပေါ်က စစ်ကြောင်းကနေပြီးတော့ ပစ်လိုက်တာ။ စစ်ကြောင်းထွက်တဲ့အချိန်နဲ့ သူတို့လာတဲ့ အချိန်နဲ့ ကွက်တိကျပြီးတော့ တွေ့ပြီးတော့ ပစ်လိုက်တာ။ အကုန်သေတယ် အခုဆေးရုံမှာ။”
ဒီပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပြီး လုံခြုံရေးအဖွဲ့ကနေ ဖားငါးရှာထွက်တဲ့ မင်းပြားမြို့ခံ(၃)ဦးကိုလဲ လှေတစီးပေါ်ကနေ ဖမ်းဆီးထား တယ်လို့လည်း ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးလှသိန်းအောင်ကပြောပါတယ်။
“မနေ့က ရခိုင်သားလေး(၃)ယောက် သူတို့ညနေဖားထိုးထွက်တဲ့ အချိန်မှာ သူတို့နဲ့တွေ့သွားလို့ ဖမ်းသွားတယ် သူတို့ကို။ ရဲစခန်းမှာရောက်နေပြီးဆိုပြီးကြားတယ်။”
တပ်မတော်ကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းလုံခြုံရေးအခြေအနေအရ ညမထွက်ရအမိန့်ပုဒ်မ(၁၄၄)ကိုထုတ်ပြန်ထား တာဖြစ်ပြီး တားမြစ် မိန့်ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ နယ်မြေအတွင်းဝင်ရောက်လာတဲ့ စက်လှေ ၂ စီးကို လုံခြုံရေးအဖွဲ့က ရပ်တန့် ခိုင်းစဉ် ရပ်တန့်မှု မရှိပဲ မောင်းနှင်ထွက်ပြေးလို့ ခြောက်လှန့် ပစ်ခတ်ဖမ်းဆီးခဲ့ရကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ဘင်္ဂါလီအမျိုးသား ၃ ဦး သေဆုံးကြောင်းလည်း ပြောဆိုထားပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို တရားဝင် အသိအမှတ်မပြုတဲ့ မြန်မာအာဏာပိုင်တွေကတော့ ဘင်္ဂလီအဖြစ် ရည်ညွှန်းပြောဆိုလေ့ ရှိပါတယ်။
မနေ့တုန်းကလည်း ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် စံညှင်းဝေကျေးရွာအုပ်စုရှိ ပြင်ရှည်(မွတ်ဆလင်) ကျေးရွာနှင့် တစ်မိုင်ကျော် အကွာမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AAအဖွဲ့တို့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးမှုဖြစ်စဉ်မှာ ဒေသခံရွာသား(၂)ဦး သေဆုံး ပြီးတဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ စံညှင်းဝေကျေးရွာသား အရော်ကူလာကပြောပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့စံညှင်းဝေအုပ်စုက စစ်ကြောင်းတကြောင်းလာပြီးတော့ ပေါ်တာဆွဲပြီးတော့ လူ(၁၅)ယောက်ခေါ် သွား တယ်။ ကျွန်တော်တို့လူမျိုး မူဆလင်လူမျိုးတွေကို ပေါ်တာ ခေါ်သွားတဲ့(၁၅)ယောက်ကို ညှောက်တွေ ဘာတွေတူးခိုင်း တယ်။ မိုင်းတွေဘာတွေရှိရင်ပေါက်အောင် အဲတာလုပ်ချနေတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ ဟိုဘက် ဒီဘက်ကျရာမှာ ကျည်ကအလယ်မှာ ကျသွားတယ်။ ကျွန်တော်တို့လူမျိုးတွေ နှစ်ယောက်ဆုံးသွားပြီး တယောက်ဒဏ်ရာရတယ်။ (၁၂)ယောက်ကပြန်ရောက်လာပြီး။”
ဒေသခံတွေကတော့မြန်မာစစ်တပ်ကနေ ရွာသား(၁၅)ဦးကို အထမ်းသမားအဖြစ် ခေါ်ဆောင်သွားစဉ်တိုက်ပွဲအတွင်း ကြားညပ်သေဆုံးတာလို့ဆိုပါတယ်။
စံညှင်းဝေကျေးရွာရွာသားတွေ သေဆုံးမှုနဲ့ပက်သက်ပြီးတပ်မတော်ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကအခုလိုပြော ပါတယ်။
“ဘူးသီးတောင်မြောက်ဖက်ပြင်ရှည်ကျေးရွာမှာ ကျွန်တော်တို့မနေ့ကညနေ(၅)နာရီ(၁၅)လောက်မှာ လက်နက်ငယ်သံ တွေကြားလို့ တပ်ကနေသွားရောက်စစ်ဆေးတယ်။ အဲဒီမှာ ဘင်္ဂါလီနှစ်ဦး သေဆုံးနေတယ်။ တဦးကတော့ဒဏ်ရာပြင်း ထန်ပြီး တော့သတိမေ့နေတာတွေ့ရတယ်။ အဲဒီ ကျွန်တာ်တို့တပ်မတော်ဆေးရုံမှာတက်ရောက်ပြီးတော့ကုသမှု ခံယူ နေတယ်။ အဲဒီဒဏ်ရာရတဲ့ ဘင်္ဂါလီရဲ့ပြောပြချက်အရ သူတို့နွားကျောင်းနေတဲ့အချိန်မှာ AAကလက်နက်ငယ်နဲ့ပစ်သွား တာလို့ပြောတယ်။”
တပ်မတော်စွပ်စွဲချက်အပေါ် AAပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခကအခုလိုငြင်းဆိုပါတယ်။
“ဒါမြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ သူတို့ကျူးလွန်တဲ့စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို ဖုံးကွယ်ဖို့အတွက် တဖက်ကိုလာပြီးတော့ စွပ်စွဲတာ ဘဲဖြစ်တယ်။ တကယ့်အဖြစ်မှန်က အဲဒီပြင်ရှည်ရွာကရွာသား(၁၀)ကျော်လောက်ကို မြန်မာစစ်တပ်ကနေ ပေါ်တာ ခေါ်သွားတယ်လို့သိရတယ်။ တောထဲမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ အဲဒီလူတွေ ဒဏ်ရာရတာ။”
အောက်တိုဘာလ(၆)ရက် ဒီကနေ့မနက်ပိုင်းမှာလဲ ရသေ့တောင်မြို့နယ် မယူမြစ်က ရေတပ်သင်္ဘောကနေ ပစ်ခတ်လို့ မယူကမ်းအနောက်ဖက်ခြမ်းကပြင်ရှည်ကျေးရွာအုပ်စုက ရွာသား (၃) ဦး ထပ်မံဒဏ်ရာရရှိသွားကြောင်း ကျေးရွာအုပ် ချုပ်ရေးမှူးတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ပြင်ရှည်ကျေးရွာအုပ်စုဘဲ ဒီနေ့မနက်(၇)နာရီ(၄၀)မှ (၈)နာရီ(၄၀)အထိ တနာရီကျော် တိုက်နေတယ်။ သူတို့ဒလစပ် တိုက်ကြပါတယ်ခင်ဗျ။ အဲဒီအချိန်မှာကျွန်တော်တို့ပြင်ဝန်းကျေးရွာက ဦးမောင်စိုးအသက်က(၈၈)နှစ် ၊ ဒဏ်ရာရတာက ယာနံဘေးမှာ နှစ်ချက်ထိသွားတယ်ခင်ဗျ။ နောက် ဦးအောင်သန်းစိန် (၅၀) နှစ်နဲ့သားက သူတို့မှာလဲ လက်နက်ကြီး အစမှန်သွားတာရှိတယ်။ စိုးရိမ်ရတာကတော့ ဦးမောင်စိုးအသက်(၈၈)နှစ်အဖိုးအိုပေါ့။ သူကတော့စေတီပြင် ဆေးရုံကိုရောက်သွားတယ်။”
မနေ့ကလဲ ရေတပ်သင်္ဘောကနေပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကံပြင်ရွာသားတဦး လက်နက်ကြီး ထိမှန်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ဒီရက်ပိုင်းတွေအတွင်း ရသေ့တောင်မြို့နယ်ကျောက်တန်းတိုက်နယ်ဘက်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်AA အဖွဲ့ တို့ တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်ဖြစ်ပွါးခဲ့ပြီး ထိခိုက်မှုတွေရှိနေတာကြောင့် မြန်မာစစ်ရေယာဉ်ကနေ မယူမြစ်ပေါ်ပစ်ခတ် မှု တွေ လုပ်ဆောင်နေတာလို့လဲ AAရခိုင်လက်နက်ကိုင်ဘက်က စွပ်စွဲထားပါတယ်။
အောက်တိုဘာလဆန်းမှာတော့ မင်းပြားနဲ့ရသေ့တောင်မြို့နယ်အတွင်း မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်AA အဖွဲ့ တို့တိုက်ပွဲတွေ ရက်ဆက်ဖြစ်ပွါးနေပြီး ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ဒေသခံရွာသားတွေကလဲ နေရပ်ကနေ တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။
..................
ရခိုငျမွောကျပိုငျး ပဈခတျမှုတှမှော အရပျသား သဆေုံး ဒဏျရာရမှုတှရှေိ
(Unicode)
စဈရေးပဋိပက်ခတငျးမာနဆေဲ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ပဈခတျမှုတှကွေောင့ျ ရိုဟငျဂြာ ၅ ဦးထကျမနညျး သဆေုံးပွီး၊ ဒဏျရာရသူတခြို့လညျး ရှိခဲ့တဲ့အကွောငျး ပွောပွပေးမှာပါ။ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ နိုငျကှနျးအိနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ညမထှကျရအမိန့ျထုတျထားတဲ့ မငျးပွားမွို့ထဲပဈခတျမှုကွောင့ျ ရိုဟငျဂြာ မူဆလငျအမြိုးသား(၃)ဦးသဆေုံးခဲ့သလို ဘူးသီးတောငျမွို့နယျ တိုကျပှဲမှာလညျး သဆေုံးသူတခြို့ ရှိခဲ့ကွောငျး ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
မငျးပွားမွို့မှာ မနေ့ညပိုငျးက လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှရေဲ့ ပဈခတျမှုကွောင့ျ သဆေုံးခဲ့တာလို့လညျး ဒသေခံတဦးဖွဈတဲ့ ဦးမောငျကြောျကပွောပါတယျ။
“ညက(၁၁)နာရီလောကျ မူဆလငျ(၃)ယောကျစကျလှနေဲ့ သှား မငျးပွားခြောငျးပေါ့နောျ။ အဲဒီ ခြောငျးလေးထဲက စကျလှနေဲ့လာတာကို အပေါျက စဈကွောငျးကနပွေီးတော့ ပဈလိုကျတာ။ စဈကွောငျးထှကျတဲ့အခြိနျနဲ့ သူတို့လာတဲ့ အခြိနျနဲ့ ကှကျတိကပြွီးတော့ တှေ့ပွီးတော့ ပဈလိုကျတာ။ အကုနျသတေယျ အခုဆေးရုံမှာ။”
ဒီပဈခတျမှုဖွဈပွီး လုံခွုံရေးအဖှဲ့ကနေ ဖားငါးရှာထှကျတဲ့ မငျးပွားမွို့ခံ(၃)ဦးကိုလဲ လှတေစီးပေါျကနေ ဖမျးဆီးထား တယျလို့လညျး ပွညျနယျလှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဦးလှသိနျးအောငျကပွောပါတယျ။
“မနေ့က ရခိုငျသားလေး(၃)ယောကျ သူတို့ညနဖေားထိုးထှကျတဲ့ အခြိနျမှာ သူတို့နဲ့တှေ့သှားလို့ ဖမျးသှားတယျ သူတို့ကို။ ရဲစခနျးမှာရောကျနပွေီးဆိုပွီးကွားတယျ။”
တပျမတောျကတော့ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးလုံခွုံရေးအခွအေနအေရ ညမထှကျရအမိန့ျပုဒျမ(၁၄၄)ကိုထုတျပွနျထား တာဖွဈပွီး တားမွဈ မိန့ျထုတျပွနျထားတဲ့ နယျမွအေတှငျးဝငျရောကျလာတဲ့ စကျလှေ ၂ စီးကို လုံခွုံရေးအဖှဲ့က ရပျတန့ျ ခိုငျးစဉျ ရပျတန့ျမှု မရှိပဲ မောငျးနှငျထှကျပွေးလို့ ခွောကျလှန့ျ ပဈခတျဖမျးဆီးခဲ့ရကွောငျး သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။ ပဈခတျမှုကွောင့ျ ဘငျ်ဂါလီအမြိုးသား ၃ ဦး သဆေုံးကွောငျးလညျး ပွောဆိုထားပါတယျ။
ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကို တရားဝငျ အသိအမှတျမပွုတဲ့ မွနျမာအာဏာပိုငျတှကေတော့ ဘငျ်ဂလီအဖွဈ ရညျညှှနျးပွောဆိုလေ့ ရှိပါတယျ။
မနေ့တုနျးကလညျး ဘူးသီးတောငျမွို့နယျ စံညှငျးဝကြေေးရှာအုပျစုရှိ ပွငျရှညျ(မှတျဆလငျ) ကြေးရှာနှင့ျ တဈမိုငျကြောျ အကှာမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AAအဖှဲ့တို့တိုကျပှဲဖွဈပှါးမှုဖွဈစဉျမှာ ဒသေခံရှာသား(၂)ဦး သဆေုံး ပွီးတဦး ဒဏျရာရရှိခဲ့တယျလို့ စံညှငျးဝကြေေးရှာသား အရောျကူလာကပွောပါတယျ။
“ကြှနျတောျတို့စံညှငျးဝအေုပျစုက စဈကွောငျးတကွောငျးလာပွီးတော့ ပေါျတာဆှဲပွီးတော့ လူ(၁၅)ယောကျခေါျ သှား တယျ။ ကြှနျတောျတို့လူမြိုး မူဆလငျလူမြိုးတှကေို ပေါျတာ ခေါျသှားတဲ့(၁၅)ယောကျကို ညှောကျတှေ ဘာတှတေူးခိုငျး တယျ။ မိုငျးတှဘောတှရှေိရငျပေါကျအောငျ အဲတာလုပျခနြတေယျ။ တိုကျပှဲဖွဈနတေဲ့အခြိနျမှာ ဟိုဘကျ ဒီဘကျကရြာမှာ ကညြျကအလယျမှာ ကသြှားတယျ။ ကြှနျတောျတို့လူမြိုးတှေ နှဈယောကျဆုံးသှားပွီး တယောကျဒဏျရာရတယျ။ (၁၂)ယောကျကပွနျရောကျလာပွီး။”
ဒသေခံတှကေတော့မွနျမာစဈတပျကနေ ရှာသား(၁၅)ဦးကို အထမျးသမားအဖွဈ ခေါျဆောငျသှားစဉျတိုကျပှဲအတှငျး ကွားညပျသဆေုံးတာလို့ဆိုပါတယျ။
စံညှငျးဝကြေေးရှာရှာသားတှေ သဆေုံးမှုနဲ့ပကျသကျပွီးတပျမတောျပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကအခုလိုပွော ပါတယျ။
“ဘူးသီးတောငျမွောကျဖကျပွငျရှညျကြေးရှာမှာ ကြှနျတောျတို့မနေ့ကညနေ(၅)နာရီ(၁၅)လောကျမှာ လကျနကျငယျသံ တှကွေားလို့ တပျကနသှေားရောကျစဈဆေးတယျ။ အဲဒီမှာ ဘငျ်ဂါလီနှဈဦး သဆေုံးနတေယျ။ တဦးကတော့ဒဏျရာပွငျး ထနျပွီး တော့သတိမေ့နတောတှေ့ရတယျ။ အဲဒီ ကြှနျတာျတို့တပျမတောျဆေးရုံမှာတကျရောကျပွီးတော့ကုသမှု ခံယူ နတေယျ။ အဲဒီဒဏျရာရတဲ့ ဘငျ်ဂါလီရဲ့ပွောပွခကြျအရ သူတို့နှားကြောငျးနတေဲ့အခြိနျမှာ AAကလကျနကျငယျနဲ့ပဈသှား တာလို့ပွောတယျ။”
တပျမတောျစှပျစှဲခကြျအပေါျ AAပွောခှင့ျရ ခိုငျသုခကအခုလိုငွငျးဆိုပါတယျ။
“ဒါမွနျမာစဈတပျရဲ့ သူတို့ကြူးလှနျတဲ့စဈရာဇဝတျမှုတှကေို ဖုံးကှယျဖို့အတှကျ တဖကျကိုလာပွီးတော့ စှပျစှဲတာ ဘဲဖွဈတယျ။ တကယ့ျအဖွဈမှနျက အဲဒီပွငျရှညျရှာကရှာသား(၁၀)ကြောျလောကျကို မွနျမာစဈတပျကနေ ပေါျတာ ခေါျသှားတယျလို့သိရတယျ။ တောထဲမှာ တိုကျပှဲဖွဈတဲ့အခြိနျမှာ အဲဒီလူတှေ ဒဏျရာရတာ။”
အောကျတိုဘာလ(၆)ရကျ ဒီကနေ့မနကျပိုငျးမှာလဲ ရသေ့တောငျမွို့နယျ မယူမွဈက ရတေပျသငျ်ဘောကနေ ပဈခတျလို့ မယူကမျးအနောကျဖကျခွမျးကပွငျရှညျကြေးရှာအုပျစုက ရှာသား (၃) ဦး ထပျမံဒဏျရာရရှိသှားကွောငျး ကြေးရှာအုပျ ခြုပျရေးမှူးတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“ကြှနျတောျတို့ပွငျရှညျကြေးရှာအုပျစုဘဲ ဒီနေ့မနကျ(၇)နာရီ(၄၀)မှ (၈)နာရီ(၄၀)အထိ တနာရီကြောျ တိုကျနတေယျ။ သူတို့ဒလစပျ တိုကျကွပါတယျခငျဗြ။ အဲဒီအခြိနျမှာကြှနျတောျတို့ပွငျဝနျးကြေးရှာက ဦးမောငျစိုးအသကျက(၈၈)နှဈ ၊ ဒဏျရာရတာက ယာနံဘေးမှာ နှဈခကြျထိသှားတယျခငျဗြ။ နောကျ ဦးအောငျသနျးစိနျ (၅၀) နှဈနဲ့သားက သူတို့မှာလဲ လကျနကျကွီး အစမှနျသှားတာရှိတယျ။ စိုးရိမျရတာကတော့ ဦးမောငျစိုးအသကျ(၈၈)နှဈအဖိုးအိုပေါ့။ သူကတော့စတေီပွငျ ဆေးရုံကိုရောကျသှားတယျ။”
မနေ့ကလဲ ရတေပျသငျ်ဘောကနပေဈခတျမှုကွောင့ျ ကံပွငျရှာသားတဦး လကျနကျကွီး ထိမှနျဒဏျရာရခဲ့တယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
ဒီရကျပိုငျးတှအေတှငျး ရသေ့တောငျမွို့နယျကြောကျတနျးတိုကျနယျဘကျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျAA အဖှဲ့ တို့ တိုကျပှဲတှပွေငျးထနျဖွဈပှါးခဲ့ပွီး ထိခိုကျမှုတှရှေိနတောကွောင့ျ မွနျမာစဈရယောဉျကနေ မယူမွဈပေါျပဈခတျ မှု တှေ လုပျဆောငျနတောလို့လဲ AAရခိုငျလကျနကျကိုငျဘကျက စှပျစှဲထားပါတယျ။
အောကျတိုဘာလဆနျးမှာတော့ မငျးပွားနဲ့ရသေ့တောငျမွို့နယျအတှငျး မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျAA အဖှဲ့ တို့တိုကျပှဲတှေ ရကျဆကျဖွဈပှါးနပွေီး ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ ဒသေခံရှာသားတှကေလဲ နရေပျကနေ တိမျးရှောငျနရေပါတယျ။
