(Zawgyi/Unicode)
ရိုဟင်ဂျာ လူနည်းစုအပေါ် မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ Genocide ခေါ် လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှု ဟုတ်မဟုတ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ဆုံးဖြတ်စေမယ့် ဥပဒေကြမ်းတရပ်ကို အမရေိကန် အထက်လွှတ်တော် အရှေ့အာရှရေးရာ အဖွဲ့ခွဲ အဆင့်မြင့်အဖွဲ့ဝင်တဦးဖြစ်တဲ့ မက်ဆာချူးဆက်ပြည်နယ် ဒီမိုကရက်-အထက်လွှတ်တော်အမတ် Edward J. Markey က တခြား အထက်လွှတ်တော် ဒီမိုကရက်အမတ် (၃)ဦး ( Jeff Merkley (အိုရီဂွန်ပြည်နယ်), Ben Cardin (မေရိလန်း), Dick Durbin (အီလီနွိုင်း ) ) နဲ့အတူ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ တင်သ ွင်းလိုက်ပါတယ်။
နိုင်ငံခြားရေးဌာနရဲ့ အထောက်အပံ့နဲ့ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ လူ့အခွင့်အရေး စုံစမ်းစစ်ဆေးသူတွေက ဒီလုပ်တွေဟာ Genocide ဖြစ်တယ်လို့ ယုံကြည်နိုင်စရာ မျှတတဲ့ အထောက်အထားတွေ ရှိနေကြောင်း တင်ပြခဲ့ပေမဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ဒါဟာ Genocide ဟုတ်မဟုတ် ဆိုတာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း မရှိသေးပါဘူး။
ကုလသမဂ္ဂကလည်း ဒီလုပ်ရပ်တွေမှာ Genocide ရည်ရွယ်ချက် ရှိတယ်လို့ ကောက်ချက်ချနိုင်တဲ့ လျှော်ကန်သင့်မြတ်တဲ့ အထောက်အထားတွေ ရှိတယ်လို့ ဆိုခဲ့သလို ၊ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ကိုယ်တိုင်ရဲ့ ၂၀၁၈ ထုတ်ပြန်ချက် တခုမှာလည်း မြန်မာစစ်တပ်က ၂၀၁၇ သြဂုတ်ကနေ စက်တင်ဘာအထိ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေဟာ လွန်စွာ ကြီးမားကျယ်ပြန့်ပြီး အကြမ်းဖက် မောင်းထုတ်မှု ဖြစ်ရုံသာမက စနစ်တကျ စီစဉ်ဆောင်ရွက်ခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့် အစိုးရရဲ့ ၂၀၂၀ ပြည့် Genocide နဲ့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှု တားဆီးရေးအစီရင်ခံစာမှာတော့ ရိုဟင်ဂျာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အထူးတလည် ဖေါ်ပြထားခြင်း မရှိပါဘူး။
အခု ဥပဒေကြမ်း ဦးဆောင်တင်သွင်းသူ ဆီနိတ်တာ Markey က " တရားမျှတမှုနဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကို တာဝန်ခံမှု ရှိစေဖို့အတွက် အမှန်တရားကို အသိမှတ်ပြုရေးဟာ အဓိက ခြေလှမ်းတရပ်ဖြစ်ပြီး ၊ ဒီလိုလုပ်ရပ်တွေကို Genocide ဆိုတဲ့ ထိုက်သင့်လျှော်ကန်သော နာမည်တပ်ဖို့ လိုအပ်တယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။
အထက်လွှတ်တော် အမတ်တွေ ဖြစ်ကြတဲ့ Markey နဲ့ ၃ ဦးတို့ဟာ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် ပြင်းထန်တဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖေါက်မှုတွေအတွက် တာဝန်ရှိတဲ့ တပ်မတော်အရာရှိကြီး ၄ ဦးကို အရေးယူဖို့ ၂၀၁၉ မှာ ဖိအားပေးခဲ့သလို၊ အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
.............
ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျကြူးလှနျမှုကို Genocide လို့ သတျမှတျဖို့ ကနျ အထကျလှှတျတောျအမတျတခြို့ အဆိုပွု
(Unicode)
ရိုဟငျဂြာ လူနညျးစုအပေါျ မွနျမာစဈတပျနဲ့ လုံခွုံရေး တပျဖှဲ့ဝငျတှရေဲ့ တိုကျခိုကျမှုတှဟော Genocide ခေါျ လူမြိုးတုနျး သတျဖွတျမှု ဟုတျမဟုတျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက ဆုံးဖွတျစမေယ့ျ ဥပဒကွေမျးတရပျကို အမရေိကနျ အထကျလှှတျတောျ အရှေ့အာရှရေးရာ အဖှဲ့ခှဲ အဆင့ျမွင့ျအဖှဲ့ဝငျတဦးဖွဈတဲ့ မကျဆာခြူးဆကျပွညျနယျ ဒီမိုကရကျ-အထကျလှှတျတောျအမတျ Edward J. Markey က တခွား အထကျလှှတျတောျ ဒီမိုကရကျအမတျ (၃)ဦး ( Jeff Merkley (အိုရီဂှနျပွညျနယျ), Ben Cardin (မရေိလနျး), Dick Durbin (အီလီနှိုငျး ) ) နဲ့အတူ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့မှာ တငျသ ှငျးလိုကျပါတယျ။
နိုငျငံခွားရေးဌာနရဲ့ အထောကျအပံ့နဲ့ ပွုလုပျခဲ့တဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး စုံစမျးစဈဆေးသူတှကေ ဒီလုပျတှဟော Genocide ဖွဈတယျလို့ ယုံကွညျနိုငျစရာ မြှတတဲ့ အထောကျအထားတှေ ရှိနကွေောငျး တငျပွခဲ့ပမေဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက ဒါဟာ Genocide ဟုတျမဟုတျ ဆိုတာ ထုတျပွနျခဲ့ခွငျး မရှိသေးပါဘူး။
ကုလသမဂ်ဂကလညျး ဒီလုပျရပျတှမှော Genocide ရညျရှယျခကြျ ရှိတယျလို့ ကောကျခကြျခနြိုငျတဲ့ လြှောျကနျသင့ျမွတျတဲ့ အထောကျအထားတှေ ရှိတယျလို့ ဆိုခဲ့သလို ၊ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန ကိုယျတိုငျရဲ့ ၂၀၁၈ ထုတျပွနျခကြျ တခုမှာလညျး မွနျမာစဈတပျက ၂၀၁၇ သွဂုတျကနေ စကျတငျဘာအထိ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ ကြူးလှနျခဲ့တဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှဟော လှနျစှာ ကွီးမားကယြျပွန့ျပွီး အကွမျးဖကျ မောငျးထုတျမှု ဖွဈရုံသာမက စနဈတကြ စီစဉျဆောငျရှကျခဲ့တာ ဖွဈတယျလို့လညျး ဖေါျပွထားပါတယျ။
ဒါပမေဲ့ ဒေါျနယျထရမ့ျ အစိုးရရဲ့ ၂၀၂၀ ပွည့ျ Genocide နဲ့ ရကျစကျကွမျးကွုတျမှု တားဆီးရေးအစီရငျခံစာမှာတော့ ရိုဟငျဂြာတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး အထူးတလညျ ဖေါျပွထားခွငျး မရှိပါဘူး။
အခု ဥပဒကွေမျး ဦးဆောငျတငျသှငျးသူ ဆီနိတျတာ Markey က " တရားမြှတမှုနဲ့ တာဝနျရှိသူတှကေို တာဝနျခံမှု ရှိစဖေို့အတှကျ အမှနျတရားကို အသိမှတျပွုရေးဟာ အဓိက ခွလှေမျးတရပျဖွဈပွီး ၊ ဒီလိုလုပျရပျတှကေို Genocide ဆိုတဲ့ ထိုကျသင့ျလြှောျကနျသော နာမညျတပျဖို့ လိုအပျတယျ" လို့ ဆိုပါတယျ။
အထကျလှှတျတောျ အမတျတှေ ဖွဈကွတဲ့ Markey နဲ့ ၃ ဦးတို့ဟာ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ ပွငျးထနျတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖေါကျမှုတှအေတှကျ တာဝနျရှိတဲ့ တပျမတောျအရာရှိကွီး ၄ ဦးကို အရေးယူဖို့ ၂၀၁၉ မှာ ဖိအားပေးခဲ့သလို၊ အမရေိကနျ ဘဏ်ဍာရေးဝနျကွီးဌာနကလညျး ဒဏျခတျပိတျဆို့မှုတှေ ပွုလုပျခဲ့ပါတယျ။
