(Zawgyi/Unicode)
တိဘက်ဒေသကို တရုတ်အသွင်ပြောင်းလဲပစ်ရေး တရုတ် သမ္မတ Xi Jinping က ဆော်ဩနေတာဟာ တိဘက်ဒေသရဲ့ မူရင်း သရုပ်သဏ္ဍာန် နဲ့တိဘက် ယဉ်ကျေးမှုအတွက် အန္တရာယ်ရှိတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။
မကြာသေး ခင်က ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ တရုတ် ကွန်မြူနစ်ပါတီ အဆင့်မြင့် အစည်းအဝေးမှာ တိဘက်ဒေသ အနာဂါတ် အုပ်ချုပ်မှု အကြောင်း ဆွေးနွေးရာမှာ သမ္မတ Xi က Sichuan ၊ Yunnan ၊ Gansu နဲ့ Qinghaiပြည်နယ်အတွင်းက တိဘက်နယ်မြေတွေမှာ တည်ငြိမ်မှုရရှိရေး မဖောက်ထွင်း နိုင်တဲ့ ခံတပ် တစ်ခု တည်ဆောက်ရမယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင်၊ ပါတီရဲ့ မူဝါဒကနေ သွေဖည်နေသူတွေနဲ့ ခွဲထွက်ရေးဝါဒကို တိုက်ဖျက် ဖို့ လူ အမြောက်အမြားကို ပညာပေးရေးအစီအစဉ်တွေမှာ ပါဝင်စေပြီး အမျိုးသားလုံခြုံရေးကို တိုးတက်အောင် လုပ်ဖို့ကိုလည်း ဆော်ဩ ခဲ့ပါတယ်။
တိဘက် ဗုဒ္ဓဝါဒဟာ ခွဲထွက်ရေး အင်အားတစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ တရုတ်တို့က ယူဆထားတာဖြစ်လို့ တိဘက်ဒေသမှာ မျိုးချစ် စိတ်သွင်းတဲ့ ပြန်လည် ပညာပေးရေး အစီအစဉ်ကို တရုတ်တို့ ပစ်မှတ်ထား လုပ်ဆောင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ အစီအစဉ်အရ ပြည်ပရောက် တိဘက်ဥသျှောင် ဘုန်းတော်ကြီး Dalai Lama ကို လက်မခံကြဖို့ တိဘက် ဘုန်းတော်ကြီးတွေကို ဖိအားပေးနေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
တရုတ် သမ္မတ Xi က တိဘက်ကို ခေတ်မီတဲ့ ဆိုရှယ်လစ် တိဘက်ဒေသအဖြစ် ပြောင်းလဲပစ်ဖို့လည်း ကြွေးကြော်နေပါတယ်။ အဲဒီလို ပြောင်းလဲပစ်ဖို့က အခြေခံပညာရေးမှာပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေလုပ်ရမှာဖြစ်ပြီး တိဘက်လူငယ်တိုင်းကတရုတ်ပြည်ကိုနှစ်နှစ်ကာကာ ချစ်မြတ်နိုးသူတွေ ဖြစ်အောင် လုပ်ရမယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။ တိဘက် ဗုဒ္ဓဘာသာကို ဆိုရှယ်လစ် လူ့အဖွဲ့အစည်း နဲ့ လိုက်လျော ညီထွေဖြစ်လာအောင် ထဲထဲဝင်ဝင် လမ်းညွှန်ချက်ပေးပြီး တိဘက်ဗုဒ္ဓဘာသာကို တရုတ်ပုံစံသွတ်သွင်းရမယ်လို့လည်း သမ္မတ Xi က ပြောပါတယ်။
တိဘက် ဘာသာရေး ယုံကြည်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သမ္မတ Xi ရဲ့မှတ်ချက်စကားတွေဟာ လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့် လေ့လာသူတွေ အတွက် အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့ ထားလို့မရတဲ့ စကားတွေလို့လည်း တရုတ်နိုင်ငံဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့HRWရဲ့ ဒါရိုက်တာ Sophie Richardson က ဗွီအိုအေ တိဘက်သတင်းဌာနကို ပြောပါတယ်။
..................
တိဘကျဒသေကို တရုတျအသှငျပွောငျးတဲ့ သမ်မတရှီရဲ့ လုပျရပျကို လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှေ ဝဖေနျ
(Unicode)
တိဘကျဒသေကို တရုတျအသှငျပွောငျးလဲပဈရေး တရုတျ သမ်မတ Xi Jinping က ဆောျဩနတောဟာ တိဘကျဒသေရဲ့ မူရငျး သရုပျသဏ်ဍာနျ နဲ့တိဘကျ ယဉျကြေးမှုအတှကျ အန်တရာယျရှိတယျလို့ လူ့အခှင့ျအရေး အဖှဲ့တှကေ ပွောပါတယျ။
မကွာသေး ခငျက ပွုလုပျခဲ့တဲ့ တရုတျ ကှနျမွူနဈပါတီ အဆင့ျမွင့ျ အစညျးအဝေးမှာ တိဘကျဒသေ အနာဂါတျ အုပျခြုပျမှု အကွောငျး ဆှေးနှေးရာမှာ သမ်မတ Xi က Sichuan ၊ Yunnan ၊ Gansu နဲ့ Qinghaiပွညျနယျအတှငျးက တိဘကျနယျမွတှေမှော တညျငွိမျမှုရရှိရေး မဖောကျထှငျး နိုငျတဲ့ ခံတပျ တဈခု တညျဆောကျရမယျလို့ ပွောခဲ့ပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ၊ ပါတီရဲ့ မူဝါဒကနေ သှဖေညျနသေူတှနေဲ့ ခှဲထှကျရေးဝါဒကို တိုကျဖကြျ ဖို့ လူ အမွောကျအမွားကို ပညာပေးရေးအစီအစဉျတှမှော ပါဝငျစပွေီး အမြိုးသားလုံခွုံရေးကို တိုးတကျအောငျ လုပျဖို့ကိုလညျး ဆောျဩ ခဲ့ပါတယျ။
တိဘကျ ဗုဒ်ဓဝါဒဟာ ခှဲထှကျရေး အငျအားတဈခုဖွဈတယျလို့ တရုတျတို့က ယူဆထားတာဖွဈလို့ တိဘကျဒသေမှာ မြိုးခစြျ စိတျသှငျးတဲ့ ပွနျလညျ ပညာပေးရေး အစီအစဉျကို တရုတျတို့ ပဈမှတျထား လုပျဆောငျနတော ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီ အစီအစဉျအရ ပွညျပရောကျ တိဘကျဥသြှောငျ ဘုနျးတောျကွီး Dalai Lama ကို လကျမခံကွဖို့ တိဘကျ ဘုနျးတောျကွီးတှကေို ဖိအားပေးနတောလညျး ဖွဈပါတယျ။
တရုတျ သမ်မတ Xi က တိဘကျကို ခတျေမီတဲ့ ဆိုရှယျလဈ တိဘကျဒသေအဖွဈ ပွောငျးလဲပဈဖို့လညျး ကွှေးကွောျနပေါတယျ။ အဲဒီလို ပွောငျးလဲပဈဖို့က အခွခေံပညာရေးမှာပွုပွငျပွောငျးလဲမှုတှလေုပျရမှာဖွဈပွီး တိဘကျလူငယျတိုငျးကတရုတျပွညျကိုနှဈနှဈကာကာ ခစြျမွတျနိုးသူတှေ ဖွဈအောငျ လုပျရမယျလို့ ပွောထားပါတယျ။ တိဘကျ ဗုဒ်ဓဘာသာကို ဆိုရှယျလဈ လူ့အဖှဲ့အစညျး နဲ့ လိုကျလြော ညီထှဖွေဈလာအောငျ ထဲထဲဝငျဝငျ လမျးညှှနျခကြျပေးပွီး တိဘကျဗုဒ်ဓဘာသာကို တရုတျပုံစံသှတျသှငျးရမယျလို့လညျး သမ်မတ Xi က ပွောပါတယျ။
တိဘကျ ဘာသာရေး ယုံကွညျမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး သမ်မတ Xi ရဲ့မှတျခကြျစကားတှဟော လူ့အခှင့ျအရေး စောင့ျကွည့ျ လေ့လာသူတှေ အတှကျ အမှုမဲ့အမှတျမဲ့ ထားလို့မရတဲ့ စကားတှလေို့လညျး တရုတျနိုငျငံဆိုငျရာ လူ့အခှင့ျအရေးစောင့ျကွည့ျရေးအဖှဲ့HRWရဲ့ ဒါရိုကျတာ Sophie Richardson က ဗှီအိုအေ တိဘကျသတငျးဌာနကို ပွောပါတယျ။