Zawgyi/ Unicode
အောင်လံလူသတ်မှုဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ဘယ်လောက်ထိ အားနည်းနေသလဲဆိုတာ ထင်ထင်ရှားရှားပြလိုက်တာဖြစ်ကြောင်း လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရးလှုပ်ရှားနေသူတွေက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
မကွေးတိုင်း အောင်လံမြို့နယ် မှာ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့က မွတ်စလင် ဆယ်ကျော်အသက်အရွယ် ယောကျ်ာလေးတဦး လူအများရှေ့ ဓါးနဲ့ ထိုးသတ်ခံခဲ့ရတဲ့ အမှုနောက်ဆက်တွဲ အခြေအနေကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတဲ့ မအင်ကြင်းနိုင်က တင်ပြမှာပါ။
ဒီလူသတ်မှုဟာ အောင်လံအရှေ့ဘက်ရွာ ရေပေါ်နဲ့ စခန်းကြီး ကြားက ချောင်းမှာဖြစ်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီချောင်းမှာ ဘီးကျွံနေတဲ့ ခရီးသည်တင်ကားတစီးကို ဝိုင်းပြီးကူလုပ်ပေးနေတဲ့ မွတ်စလင်ညီအကိုလေးဦးထဲက အငယ်ဆုံး အသက် ၁၆ နှစ်အရွယ် ကိုကိုဇော်ကို သင်္ကန်းဝတ်ထားသူတဦးက ဓါးနဲ့ ထိုးသတ်ခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ မိသားစုဝင်တွေက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ဆိတ်ရောင်းဝယ်ရေးမိသားစုလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်နေတဲ့ ကိုကိုဇော်တို့ ညီအကိုတွေဟာ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့က ဆိတ်တွေတင်ဆောင်လာတဲ့ သူတို့ကားကို မောင်းလာစဉ်မှာ စခန်းကြီးနားမရောက်ခင် သဲချောင်းထဲ ကျွံပြီး ဘီးနစ်နေတဲ့ ခရီးသည်တင်ဘစ်ကားကို ဝိုင်းပြီး ကူနေချိန်မှာ အခင်းဖြစ်ပွားခဲ့တာပါ။
ဓါးထိုးခဲ့သူနဲ့ ဘာအညှိုးအတေးမှ မရှိပေမဲ့ အခြားဘာသာဝင်ဖြစ်နေလို့ ဆိုပြီး ခြိမ်းခြောက် မုန်းတီး စကားတွေပြောဆိုပြီး ကားဘီး မတင်အပြီးမှာ ကိုကိုဇော် ကို ဓါးနဲ့ ထိုးခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ အကိုအကြီးဆုံးလည်းဖြစ်၊ အခင်းဖြစ်ပွားရာနေရာမှာ ကိုယ်တိုင်လည်းရှိနေသူ အသက် (၂၆)နှစ်အရွယ် ကိုကိုမောင်က ဗွီအိုအေကို အခုလို ပြောပြပါတယ်။
"ကျနော့် ညီလေးက သစ်ကိုင်းကို ကားဘီးအောက် ထိုးပြီးတဲ့ အချိန်၊ ကျနော်တို့က ကားဆီကိုပြန်ဖို့ လုပ်နေချိန် သူကလှမ်းပြောတယ်။ အကိုကြီးရေ ကျနော်ဒီသစ်ကိုင်းလေးကို ကားအောက်ထဲ ထိုးပေးလိုက်အုံးမယ်၊ ပြီးရင်လာခဲ့မယ် ဆိုပြီး လှမ်းပြောပြီးတော့ ထိုးလိုက်ချိန်မှာပဲ အဲဒီသူက ဆဲဆိုပြီး မင်းတို့ ပြန်ရဲ ပြန်ကြည့်ဆိုပြီး ပြောတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ကျနော်က ကိုယ့်ကားဘက်ဆီကို ပြန်သွားနေချိန်မှာ ကျနော် ညီဆီကနေ အား ကနဲဆိုတဲ့ အော်သံ ကြားလိုက်တယ်။ ကျနော်လှည့်ကြည့်လိုက်တော့ လည်ပင်းကို ဓါးနဲ့ ထိုးပြီးသွားပြီ။ ပြီးတော့ နောက်တချက် အသဲဘက်ကို ထိုးလိုက်တယ်။ ကျနော်တို့တွေ သူဆီကို ပြေးသွားချိန်ကျမှ အနားက လူတွေရော၊ ရဲတွေပါ ရောက်လာပြီတော့ မင်းတို့ လူနာသာ မင်းတို့ ဆေးရုံ အမြန်ဆုံး ပို့ဆိုပြီး ရဲတွေကပြောတယ်။ အဲတော့ ကျနော်တို့လည်း လဲကျနေတဲ့ ညီလေးရဲ့ ခန္ဒာကိုယ်ကို ပွေ့ပြီးတော့ အနားက လူတွေကို ကျနော် အကူအညီတောင်းသေးတယ်။ ဘယ်သူမှ အကူအညီမပေးကြဘူး။ အဲဒါနဲ့ ကျနော်တို့ သုံးဘီးကားကို ငှားပြီးတော့ အောင်လံဆေးရုံ အပို့မှာ လမ်းမှာတင် ကျနော့် ညီလေး အသက်မရှိတော့ဘူး။"
မေး။ ။ ဒီအမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ အခု အာဏာပိုင်တွေဘက်က ဘယ်လို ကိုင်တွယ်နေလဲရှင့်။
ဖြေ။။ အာဏာပိုင်တွေဘက်က တန်းပြီးတော့ ဖမ်းတယ်ပေါ့ဗျာ။ ကျနော်တို့ ညီအသတ်ခံရပြီးချင်းမှာပဲ ရဲတွေ ရောက်ချလာတယ်။ အဲဒီမှာ သူတို့ကပြောတယ်။ မင်းတို့ တရားခံကို မကြည့်နဲ့၊ ကိုယ့်ညီကိုယ်ပဲ ဆေးရုံအမြန်ပို့လို့ပြောတယ်။ အခင်းဖြစ်နေချိန်မှာ ရဲတွေလည်း ချောင်းရဲ့ တဖက်ထိပ် မှာရှိနေတယ်လို့ ကျနော်တို့ နောက်ပိုင်းမှာ သိရတယ်။
ဒီလူသတ်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ အောင်လံမြို့နယ် ရဲတပ်ဖွဲ့ကို အသံလွှင့်ချိန်မတိုင်ခင်ထိ ဗွီအိုအေက ကြိုးစားဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် ဖုန်းခေါ်ဆိုလို့ မရခဲ့ပါဘူး။ အခုလို ညီဖြစ်သူ အသတ်ခံရတာနဲ့ပတ်သက်လို့သက်ဆိုင်ရာ မကွေးတိုင်း အစိုးရအနေနဲ့ တရားဥပဒနဲ့အညီတရားမျှတရေးအတွက် ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ပေးဖို့ မေတ္တာရပ်ခံကြောင်း ကိုကိုမောင်က အခုလိုပြောပါတယ်။
" ကျနော့် မျက်စိရှေ့မှာ တင် ဒီလို မြင်တွေ့လိုက်ရတော့ ကျနော် ရင်ကျိုးမတတ်ဖြစ်ရတယ်။ ကျနော် တောင်းဆိုချင်တာက ကျနော့် ညီသတ်တဲ့သူကို ဥပဒေအရ ထိုက်တန်တဲ့ အပြစ်ပေးတာကို လိုချင်ပါတယ်။ နောက်တချက်ကတော့ နောက်နောင် ကျနော့် ညီလိုမျိုး အမှားအယွင်းမရှိတဲ့ လူငယ်လေးတွေ ဒီလိုမျိုး မဖြစ်ရအောင်လို့ ဥပဒေအရ ကာကွယ်ပေးပါ၊ မှန်မှန်ကန်ကန် လုပ်ပေးပါလို့ ကျနော်တို့ တောင်းဆိုချင်ပါတယ်။"
အခုလို အောင်လံမြို့နယ်တွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ လူသတ်မှုမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့အနေနဲ့ ဥပဒေနဲ့အညီ နိုင်ငံသားတွေကို တန်းတူ အကာအကွယ်ပေးရေး လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိတာ ထင်ရှားတယ်လို့ ရှေ့နေ ဦးရောဘတ်ဆန်းအောင်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
" အဲဒီလို ဖြစ်နေချိန်မှာ အနားမှာ ရဲ ရှိနေရင်၊ မလှမ်းမကမ်းမှာရှိနေရင် အဲဒီရဲတွေမှာလည်း တာဝန်ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု အများကြီး လုပ်ရမယ်။ နောက်ပြီးတော့ ရဲတပ်ဖွဲ့မှာရှိတဲ့သူတွေအနေနဲ့ လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေးကို အမြင်မထားရဘူး။ သူတို့ အမြင်ထားရမှာက တရားဥပဒေပဲ။ ဘယ်လူမျိုး ဘယ်ဘာသာကပဲဖြစ်ဖြစ် ဥပဒေချိုးဖောက်လာလို့ရှိရင် ဥပဒေအရပဲ အရေးယူရမယ်။ အခုဟာက ရွေးကောက်ပွဲ နီးလာတဲ့အခါမှာ ရတဲ့နည်းနဲ့ ဝင်ပြီးတော့ အနှောင့်အယှက်ပေးလိုတဲ့ အခြေအနေတွေ ရှိနေတယ်။"
ဒီအမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အမုန်းတရားအခြေခံတဲ့ အကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်မှူမျိုး ထပ်မံ မပေါ်ပေါက်ရေး အစိုးရအနေနဲ့ ဥပဒေပြဌာန်းသတ်မှတ်ပေးဖို့ ဗြိတိန်အခြေစိုက် မြန်မာ့လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှုကွန်ယက် BHRN ကတောင်းဆိုထားပါတယ်။ ဒါအပြင် ဒီအမှုကို ဥပဒေနဲ့အညီ တရားမျှတမှုရှိအောင်ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ လိုကြောင်းလည်း BHRN အမှုဆောင်ညွန်ကြားရေးမှူး ဦးကျော်ဝင်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"Hate Crime ဆိုတဲ့ လူမျိုးရေး မုန်းတီးပြီးတော့ ကျူးလွန်တဲ့ လူသတ်မှုမျိုး၊ ပြစ်မှုမျိုးဆိုတဲ့ ရာဇဝတ် ပုဒ်မမျိုး မြန်မာပြည်မှာ မရှိဘူး။ မရှိတဲ့အတွက် ကျနော်တို့ တောင်းဆိုတာက ဒီလို ပုဒ်မမျိုး ရှိသင့်တယ်။ ဒါတွေကို တားဆီးဖို့အတွက် ထိရောက်တဲ့ ဥပဒေရှိဖို့ လိုအပ်တယ်။ လူတယောက်ကို သူရဲ့ ဘာသာတရား၊ လူမျိုးရေးကို ခေါ်ပြီး ဓါးနဲ့ ထိုးသတ်တာက တော်တော် ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ ပြစ်မှုတခုပါ။ နောက် ဝမ်းနည်းစရာကောင်းတာက အနီးအနားမှာရှိတဲ့ သူတွေကလည်း ဒါကို အချိန်မှီ မတားဆီးနိုင်လိုက်တာက တော်တော်လေး ဝမ်းနည်းဖို့ကောင်းတယ်။ အပြစ်မဲ့ လူငယ်လေး တဦး အသက်ငယ်ငယ်လေးနဲ့ အသက်ဆုံးရှုံးရတယ်ဆိုတော့ ကျနော်တို့ နှမြောမိပါတယ်။"
ဓါးနဲ့ ထိုးခဲ့သူဟာ အောင်လံမြို့နယ် အောင်မြေကုန်းရွာ ဘုန်းကြီးကျောင်းမှ ဝါတော် ၆ဝါရှိ ဘုန်းကြီးဦးနန္ဒဝံသ (တပ်မတော်သားဟောင်း ထွန်းနိုင်ဝင်း) ဖြစ်တယ်လို့ BHRN ရဲ့ ကြေညာချက်မှာ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။ လက်ရှိမှာ တော့ ရဲက သူ့ကို လူဝတ်လဲပြီး ရာဇသတ်ကြီးဥပဒေပုဒ်မ ၃၀၂ စွဲချက်နဲ့ သရက်ထောင်မှာ ထိန်းသိမ်းထားတယ်လို့ သိရကြောင်း အသတ်ခံခဲ့ရတဲ့ ကိုကိုဇော် ရဲ့ မိသားစုက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
--------------------
အားနညျးခြိနဲ့နတေဲ့ မွနျမာ့တရားဥပဒစေိုးမိုးရေးနဲ့ အောငျလံ လူသတျမှု
အောငျလံလူသတျမှုဟာ မွနျမာနိုငျငံမှာ တရားဥပဒစေိုးမိုးရေး ဘယျလောကျထိ အားနညျးနသေလဲဆိုတာ ထငျထငျရှားရှားပွလိုကျတာဖွဈကွောငျး လူ့အခှင့ျအရေး ကာကှယျရးလှုပျရှားနသေူတှကေ ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
မကှေးတိုငျး အောငျလံမွို့နယျ မှာ ဇှနျလ ၁၈ ရကျနေ့က မှတျစလငျ ဆယျကြောျအသကျအရှယျ ယောကြျာလေးတဦး လူအမြားရှေ့ ဓါးနဲ့ ထိုးသတျခံခဲ့ရတဲ့ အမှုနောကျဆကျတှဲ အခွအေနကေို ဆကျသှယျမေးမွနျးထားတဲ့ မအငျကွငျးနိုငျက တငျပွမှာပါ။
ဒီလူသတျမှုဟာ အောငျလံအရှေ့ဘကျရှာ ရပေေါျနဲ့ စခနျးကွီး ကွားက ခြောငျးမှာဖွဈခဲ့တာပါ။ အဲဒီခြောငျးမှာ ဘီးကြှံနတေဲ့ ခရီးသညျတငျကားတစီးကို ဝိုငျးပွီးကူလုပျပေးနတေဲ့မှတျစလငျညီအကိုလေးဦးထဲက အငယျဆုံး အသကျ ၁၆ နှဈအရှယျ ကိုကိုဇောျကို သငျ်ကနျးဝတျထားသူတဦးက ဓါးနဲ့ ထိုးသတျခဲ့တာဖွဈတယျလို့ မိသားစုဝငျတှကေ ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ဆိတျရောငျးဝယျရေးမိသားစုလုပျငနျး လုပျကိုငျနတေဲ့ ကိုကိုဇောျတို့ ညီအကိုတှဟော ဇှနျလ ၁၈ ရကျနေ့က ဆိတျတှတေငျဆောငျလာတဲ့ သူတို့ကားကို မောငျးလာစဉျမှာ စခနျးကွီးနားမရောကျခငျ သဲခြောငျးထဲ ကြှံပွီး ဘီးနဈနတေဲ့ ခရီးသညျတငျဘဈကားကို ဝိုငျးပွီး ကူနခြေိနျမှာ အခငျးဖွဈပှားခဲ့တာပါ။
ဓါးထိုးခဲ့သူနဲ့ ဘာအညှိုးအတေးမှ မရှိပမေဲ့ အခွားဘာသာဝငျဖွဈနလေို့ ဆိုပွီး ခွိမျးခွောကျ မုနျးတီး စကားတှပွေောဆိုပွီး ကားဘီး မတငျအပွီးမှာ ကိုကိုဇောျ ကို ဓါးနဲ့ ထိုးခဲ့တာဖွဈတယျလို့ အကိုအကွီးဆုံးလညျးဖွဈ၊ အခငျးဖွဈပှားရာနရောမှာ ကိုယျတိုငျလညျးရှိနသေူ အသကျ (၂၆)နှဈအရှယျ ကိုကိုမောငျက ဗှီအိုအကေို အခုလို ပွောပွပါတယျ။
"ကနြော့ျ ညီလေးက သဈကိုငျးကို ကားဘီးအောကျ ထိုးပွီးတဲ့ အခြိနျ၊ ကနြောျတို့က ကားဆီကိုပွနျဖို့ လုပျနခြေိနျ သူကလှမျးပွောတယျ။ အကိုကွီးရေ ကနြောျဒီသဈကိုငျးလေးကို ကားအောကျထဲ ထိုးပေးလိုကျအုံးမယျ၊ ပွီးရငျလာခဲ့မယျ ဆိုပွီး လှမျးပွောပွီးတော့ ထိုးလိုကျခြိနျမှာပဲ အဲဒီသူက ဆဲဆိုပွီး မငျးတို့ ပွနျရဲ ပွနျကွည့ျဆိုပွီး ပွောတယျ။ အဲဒီအခြိနျမှာ ကနြောျက ကိုယ့ျကားဘကျဆီကို ပွနျသှားနခြေိနျမှာ ကနြောျ ညီဆီကနေ အား ကနဲဆိုတဲ့ အောျသံ ကွားလိုကျတယျ။ ကနြောျလှည့ျကွည့ျလိုကျတော့ လညျပငျးကို ဓါးနဲ့ ထိုးပွီးသှားပွီ။ ပွီးတော့ နောကျတခကြျ အသဲဘကျကို ထိုးလိုကျတယျ။ ကနြောျတို့တှေ သူဆီကို ပွေးသှားခြိနျကမြှ အနားက လူတှရေော၊ ရဲတှပေါ ရောကျလာပွီတော့ မငျးတို့ လူနာသာ မငျးတို့ ဆေးရုံ အမွနျဆုံး ပို့ဆိုပွီး ရဲတှကေပွောတယျ။ အဲတော့ ကနြောျတို့လညျး လဲကနြတေဲ့ ညီလေးရဲ့ ခန်ဒာကိုယျကို ပှေ့ပွီးတော့ အနားက လူတှကေို ကနြောျ အကူအညီတောငျးသေးတယျ။ ဘယျသူမှ အကူအညီမပေးကွဘူး။ အဲဒါနဲ့ ကနြောျတို့ သုံးဘီးကားကို ငှားပွီးတော့ အောငျလံဆေးရုံ အပို့မှာ လမျးမှာတငျ ကနြော့ျ ညီလေး အသကျမရှိတော့ဘူး။"
မေး။။ ဒီအမှုနဲ့ ပတျသကျလို့ အခု အာဏာပိုငျတှဘေကျက ဘယျလို ကိုငျတှယျနလေဲရှင့ျ။
ဖွေ။ ။ အာဏာပိုငျတှဘေကျက တနျးပွီးတော့ ဖမျးတယျပေါ့ဗြာ။ ကနြောျတို့ ညီအသတျခံရပွီးခငြျးမှာပဲ ရဲတှေ ရောကျခလြာတယျ။ အဲဒီမှာ သူတို့ကပွောတယျ။ မငျးတို့ တရားခံကို မကွည့ျနဲ့၊ ကိုယ့ျညီကိုယျပဲ ဆေးရုံအမွနျပို့လို့ပွောတယျ။ အခငျးဖွဈနခြေိနျမှာ ရဲတှလေညျး ခြောငျးရဲ့ တဖကျထိပျ မှာရှိနတေယျလို့ ကနြောျတို့ နောကျပိုငျးမှာ သိရတယျ။
ဒီလူသတျမှုနဲ့ ပတျသကျလို့ အောငျလံမွို့နယျ ရဲတပျဖှဲ့ကို အသံလှှင့ျခြိနျမတိုငျခငျထိ ဗှီအိုအကေ ကွိုးစားဆကျသှယျခဲ့ပမေယ့ျ ဖုနျးခေါျဆိုလို့ မရခဲ့ပါဘူး။ အခုလို ညီဖွဈသူ အသတျခံရတာနဲ့ပတျသကျလို့သကျဆိုငျရာ မကှေးတိုငျး အစိုးရအနနေဲ့ တရားဥပဒနဲ့အညီတရားမြှတရေးအတှကျ ဝိုငျးဝနျးဆောငျရှကျပေးဖို့ မတေ်တာရပျခံကွောငျး ကိုကိုမောငျက အခုလိုပွောပါတယျ။
" ကနြော့ျ မကြျစိရှေ့မှာ တငျ ဒီလို မွငျတှေ့လိုကျရတော့ ကနြောျ ရငျကြိုးမတတျဖွဈရတယျ။ ကနြောျ တောငျးဆိုခငြျတာက ကနြော့ျ ညီသတျတဲ့သူကို ဥပဒအေရ ထိုကျတနျတဲ့ အပွဈပေးတာကို လိုခငြျပါတယျ။ နောကျတခကြျကတော့ နောကျနောငျ ကနြော့ျ ညီလိုမြိုး အမှားအယှငျးမရှိတဲ့ လူငယျလေးတှေ ဒီလိုမြိုး မဖွဈရအောငျလို့ ဥပဒအေရ ကာကှယျပေးပါ၊ မှနျမှနျကနျကနျ လုပျပေးပါလို့ ကနြောျတို့ တောငျးဆိုခငြျပါတယျ။"
အခုလို အောငျလံမွို့နယျတှငျး ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ လူသတျမှုမှာ ရဲတပျဖှဲ့အနနေဲ့ ဥပဒနေဲ့အညီ နိုငျငံသားတှကေို တနျးတူ အကာအကှယျပေးရေး လုပျဆောငျနိုငျခဲ့ခွငျး မရှိတာ ထငျရှားတယျလို့ရှေ့နေ ဦးရောဘတျဆနျးအောငျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
" အဲဒီလို ဖွဈနခြေိနျမှာ အနားမှာ ရဲ ရှိနရေငျ၊ မလှမျးမကမျးမှာရှိနရေငျ အဲဒီရဲတှမှောလညျး တာဝနျရှိတယျ။ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရဲတပျဖှဲ့ကို ပွုပွငျပွောငျးလဲမှု အမြားကွီး လုပျရမယျ။ နောကျပွီးတော့ ရဲတပျဖှဲ့မှာရှိတဲ့သူတှအေနနေဲ့ လူမြိုးရေး၊ ဘာသာရေးကို အမွငျမထားရဘူး။ သူတို့ အမွငျထားရမှာက တရားဥပဒပေဲ။ ဘယျလူမြိုး ဘယျဘာသာကပဲဖွဈဖွဈ ဥပဒခြေိုးဖောကျလာလို့ရှိရငျ ဥပဒအေရပဲ အရေးယူရမယျ။ အခုဟာက ရှေးကောကျပှဲ နီးလာတဲ့အခါမှာ ရတဲ့နညျးနဲ့ ဝငျပွီးတော့ အနှောင့ျအယှကျပေးလိုတဲ့ အခွအေနတှေေ ရှိနတေယျ။"
ဒီအမှုနဲ့ ပတျသကျလို့ မွနျမာနိုငျငံမှာ အမုနျးတရားအခွခေံတဲ့ အကွမျးဖကျသတျဖွတျမှူမြိုး ထပျမံ မပေါျပေါကျရေး အစိုးရအနနေဲ့ ဥပဒပွေဌာနျးသတျမှတျပေးဖို့ ဗွိတိနျအခွစေိုကျ မွနျမာ့လူ့အခှင့ျအရေးလှုပျရှားမှုကှနျယကျBHRN ကတောငျးဆိုထားပါတယျ။ ဒါအပွငျ ဒီအမှုကို ဥပဒနေဲ့အညီ တရားမြှတမှုရှိအောငျဆောငျရှကျပေးဖို့ လိုကွောငျးလညျးBHRN အမှုဆောငျညှနျကွားရေးမှူး ဦးကြောျဝငျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"Hate Crime ဆိုတဲ့ လူမြိုးရေး မုနျးတီးပွီးတော့ ကြူးလှနျတဲ့ လူသတျမှုမြိုး၊ ပွဈမှုမြိုးဆိုတဲ့ ရာဇဝတျ ပုဒျမမြိုး မွနျမာပွညျမှာ မရှိဘူး။ မရှိတဲ့အတှကျ ကနြောျတို့ တောငျးဆိုတာက ဒီလို ပုဒျမမြိုး ရှိသင့ျတယျ။ ဒါတှကေို တားဆီးဖို့အတှကျ ထိရောကျတဲ့ ဥပဒရှေိဖို့ လိုအပျတယျ။ လူတယောကျကို သူရဲ့ ဘာသာတရား၊ လူမြိုးရေးကို ခေါျပွီး ဓါးနဲ့ ထိုးသတျတာက တောျတောျ ကွောကျစရာကောငျးတဲ့ ပွဈမှုတခုပါ။ နောကျ ဝမျးနညျးစရာကောငျးတာက အနီးအနားမှာရှိတဲ့ သူတှကေလညျး ဒါကို အခြိနျမှီ မတားဆီးနိုငျလိုကျတာက တောျတောျလေး ဝမျးနညျးဖို့ကောငျးတယျ။ အပွဈမဲ့ လူငယျလေး တဦး အသကျငယျငယျလေးနဲ့ အသကျဆုံးရှုံးရတယျဆိုတော့ ကနြောျတို့ နှမွောမိပါတယျ။"
ဓါးနဲ့ ထိုးခဲ့သူဟာ အောငျလံမွို့နယျအောငျမွကေုနျးရှာ ဘုနျးကွီးကြောငျးမှ ဝါတောျ ၆ဝါရှိ ဘုနျးကွီးဦးနန်ဒဝံသ (တပျမတောျသားဟောငျး ထှနျးနိုငျဝငျး) ဖွဈတယျလို့ BHRN ရဲ့ ကွညောခကြျမှာ ဖေါျပွထားပါတယျ။ လကျရှိမှာ တော့ ရဲက သူ့ကို လူဝတျလဲပွီး ရာဇသတျကွီးဥပဒပေုဒျမ ၃၀၂ စှဲခကြျနဲ့ သရကျထောငျမှာ ထိနျးသိမျးထားတယျလို့ သိရကွောငျး အသတျခံခဲ့ရတဲ့ ကိုကိုဇောျ ရဲ့ မိသားစုက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
