[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍ အညွှန်းကိန်းတွေဟာ စက်တင်ဘာလထဲမှာ သိသိသာသာပဲကျဆင်းနေတယ်လို့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာစီးပွားရေးနဲ့ ဈေးကွက်ဆိုင် ရာအချက်အလက်တွေ ဖော်ပြပေးနေတဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးယော့ခ်မြို့အခြေစိုက် S&P Global အဖွဲ့ကထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာမှာဖေါ်ပြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လတ်တလောဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ငွေလဲနှုန်းမတည်ငြိမ်တာတွေနဲ့ ငွေကြေးဖောင်းပွတာတွေကြောင့် ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုကို ထိခိုက်နေတာလို့ လည်း ပြည်တွင်းလုပ်ငန်းရှင်တချို့က ပြောပါတယ်။ မြန်မာ့စီးပွားရေးအခြေအနေ သတင်းပေးပို့ချက်ကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
လုပ်ငန်းအသစ်တွေ ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍကို ဝင်လာပေမယ့်လည်း ကုန်ကြမ်းဈေးတက်တာ၊ ဈေးကွက်ရဲ့လိုအပ်ချက်အတိုင်း လိုက်ပြီးချိန်ညှိနေရတဲ့ ငွေလဲနှုန်းတွေကြောင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုက လျှင်လျှင်မြန်မြန်ပဲ ကျဆင်းနေတယ်လို့ S&P Global က သုံးသပ်ထားပါတယ်။ တချို့လုပ်ငန်းတွေကတော့ ကုန်ကြမ်းဝယ်ယူတာမှာ ကုန်ကျစရိတ်လျှော့ချတာမျိုး၊ ဝန်ထမ်းလျှော့ချတာမျိုး၊ တစိတ်တပိုင်း ချုပ်လုပ်၊ တပ်ဆင်ထားတဲ့ ပစ္စည်းမျိုးတွေကို တင်သွင်းလာတာမျိုးနဲ့ ထုတ်လုပ်မှုမှာ ကုန်ကျ စရိတ်ကို လျှော့ချကြလာတဲ့အကြောင်း ပြည်တွင်းက အထည်ချုပ် လုပ်ငန်းရှင်တဦးကလည်း ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
" ဟုတ်တယ်။ ကျတာပေါ့။ အထည်ချုပ်တို့ ဘာတို့ဆို ဘယ်မှာအလုပ်လုပ်တာ ရှိတော့လို့လဲ၊ ပြည်တွင်းထုတ်ကုန်တွေ ဘာမှမရှိတော့ဘူး။ နောက်က လက်ရှိနိုင်ငံခြား investment တွေလည်း ထွက်သွားတာပဲ။ အခုက လက်ရှိက ကိုယ်ထည် သွင်းလိုက်တယ်၊ ကျန်တာ လက်ကလေးတခု တပ်လိုက်တယ်၊ အဲဒါပြီးသွားပြီ။ နဂိုတုန်းကဆို အသေးစိတ်ကအစ ဒီမှဖျင်လိပ်ပဲ သွင်းလိုက်တယ်။ ကျန်တဲ့ဟာတွေ ဒီမှာ အကုန်လုပ်သွားတာ။"
ဆန်စပါး ထုတ်လုပ်ရေးမှာ ကျဆင်းတယ်ဆိုပေမယ့် ရောင်းသူ၊ ဝယ်သူ ပုံမှန်အတိုင်း အဆင်ပြေသွားနိုင်တယ်လို့ တချို့ကခန့်မှန်းပါတယ်။ တခြားလုပ်ငန်းတွေမှာလည်း ထုတ်လုပ်မှုတွေ အသီးသီးကျဆင်းနေတာပါ။ ကုန်ပစ္စည်း ပျမ်းမျှထုတ်လုပ်ချိန် ကြာမြင့်လာတာကလည်း ကာလတလျှောက်မှာ အဆိုးဆုံးဖြစ်တယ်လို့ စီးပွားရေးပညာရှင်တချို့က မြင်ပါတယ်။ ဝယ်လိုအား၊ ရောင်းလိုအား နှစ်ခုလုံးမှာ အကျပ်အတည်း ဖြစ်နေတဲ့ကာလလို့ ပြည်တွင်းက စီးပွားရေးပညာရှင်တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
" ကုန်ထုတ်လုပ်မှုက ကျမှာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ တဘက်ကကြည့်လို့ရှိရင် ကုန်ကြမ်းရော၊ လောင်စာတွေရော အဲဒါတွေ အကုန်လုံးက ဈေးတက်နေတာကိုး။ နောက်တပိုင်းကတော့လည်းပဲ လူတွေမှာ စီးပွားရေးကျပ်တည်းတဲ့အတွက် ဝယ်အားနည်းသွားတယ်။ နောက် နိုင်ငံခြား တိုင်းပြည်တွေကိုလည်းပဲ နိုင်ငံခြားကိုပို့နိုင်တဲ့ ပို့ကုန်ပမာဏလည်းပဲ နည်းသွားတယ်။ အဲဒါကတော့ ဝယ်လိုအားဘက် ကပေါ့။ အဲဒီတော့ နှစ်ဘက်စလုံးက အကျပ်အတည်းရှိတဲ့အတွက် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကတော့ ကျဆင်းမှာပဲ။"
ပြည်တွင်းက စီးပွားရေးပညာရှင်တဦးရဲ့ သုံးသပ်ချက်ပါ။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက် တဲ့ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍမှာ ကုန်ပစ္စည်း ကျဆင်းလာတာ၊ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုအချိန် ပိုကြာမြင့်လာတာ၊ ငွေကြေးဖောင်းပွနှုန်းများလာတာ- ဒါတွေ အဓိကတွေရှိချက်တွေ ဖြစ်တယ်လို့ S&P Global အဖွဲ့ရဲ့ အောက်တိုဘာ ၃ ရက်နေ့ကထုတ်ပြန်တဲ့ နောက်ဆုံး ၃ လပတ် အစီရင်ခံစာမှာ ထည့်သွင်းပါတယ်။
============
[[Unicode]]
မတညျငွိမျတဲ့ငှလေဲနှုနျးနဲ့ ငှဖေောငျးပှမှုဂယကျ မွနျမာကုနျထုတျမှုကဆြငျးစေ
မွနျမာနိုငျငံရဲ့ကုနျထုတျလုပျမှုကဏ်ဍ အညှှနျးကိနျးတှဟော စကျတငျဘာလထဲမှာ သိသိသာသာပဲကဆြငျးနတေယျလို့ ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာစီးပှားရေးနဲ့ ဈေးကှကျဆိုငျ ရာအခကြျအလကျတှေ ဖောျပွပေးနတေဲ့ အမရေိကနျပွညျထောငျစု နယူးယော့ချမွို့အခွစေိုကျ S&P Global အဖှဲ့ကထုတျပွနျတဲ့ အစီရငျခံစာမှာဖေါျပွပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံအတှငျး လတျတလောဖွဈပကြျနတေဲ့ ငှလေဲနှုနျးမတညျငွိမျတာတှနေဲ့ ငှကွေေးဖောငျးပှတာတှကွေောင့ျ ပွညျတှငျးထုတျလုပျမှုကို ထိခိုကျနတောလို့ လညျး ပွညျတှငျးလုပျငနျးရှငျတခြို့က ပွောပါတယျ။ မွနျမာ့စီးပှားရေးအခွအေနေ သတငျးပေးပို့ခကြျကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
လုပျငနျးအသဈတှေ ထုတျလုပျမှုကဏ်ဍကို ဝငျလာပမေယ့ျလညျး ကုနျကွမျးဈေးတကျတာ၊ ဈေးကှကျရဲ့လိုအပျခကြျအတိုငျး လိုကျပွီးခြိနျညှိနရေတဲ့ ငှလေဲနှုနျးတှကွေောင့ျ ကုနျထုတျလုပျမှုက လြှငျလြှငျမွနျမွနျပဲ ကဆြငျးနတေယျလို့ S&P Global က သုံးသပျထားပါတယျ။ တခြို့လုပျငနျးတှကေတော့ ကုနျကွမျးဝယျယူတာမှာ ကုနျကစြရိတျလြှော့ခတြာမြိုး၊ ဝနျထမျးလြှော့ခတြာမြိုး၊ တစိတျတပိုငျး ခြုပျလုပျ၊ တပျဆငျထားတဲ့ ပစ်စညျးမြိုးတှကေို တငျသှငျးလာတာမြိုးနဲ့ ထုတျလုပျမှုမှာ ကုနျကြ စရိတျကို လြှော့ခကြွလာတဲ့အကွောငျး ပွညျတှငျးက အထညျခြုပျ လုပျငနျးရှငျတဦးကလညျး ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
" ဟုတျတယျ။ ကတြာပေါ့။ အထညျခြုပျတို့ ဘာတို့ဆို ဘယျမှာအလုပျလုပျတာ ရှိတော့လို့လဲ၊ ပွညျတှငျးထုတျကုနျတှေ ဘာမှမရှိတော့ဘူး။ နောကျက လကျရှိနိုငျငံခွား investment တှလေညျး ထှကျသှားတာပဲ။ အခုက လကျရှိက ကိုယျထညျ သှငျးလိုကျတယျ၊ ကနြျတာ လကျကလေးတခု တပျလိုကျတယျ၊ အဲဒါပွီးသှားပွီ။ နဂိုတုနျးကဆို အသေးစိတျကအစ ဒီမှဖငြျလိပျပဲ သှငျးလိုကျတယျ။ ကနြျတဲ့ဟာတှေ ဒီမှာ အကုနျလုပျသှားတာ။"
ဆနျစပါး ထုတျလုပျရေးမှာ ကဆြငျးတယျဆိုပမေယ့ျ ရောငျးသူ၊ ဝယျသူ ပုံမှနျအတိုငျး အဆငျပွသှေားနိုငျတယျလို့ တခြို့ကခန့ျမှနျးပါတယျ။ တခွားလုပျငနျးတှမှောလညျး ထုတျလုပျမှုတှေ အသီးသီးကဆြငျးနတောပါ။ ကုနျပစ်စညျး ပမြျးမြှထုတျလုပျခြိနျ ကွာမွင့ျလာတာကလညျး ကာလတလြှောကျမှာ အဆိုးဆုံးဖွဈတယျလို့ စီးပှားရေးပညာရှငျတခြို့က မွငျပါတယျ။ ဝယျလိုအား၊ ရောငျးလိုအား နှဈခုလုံးမှာ အကပြျအတညျး ဖွဈနတေဲ့ကာလလို့ ပွညျတှငျးက စီးပှားရေးပညာရှငျတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
" ကုနျထုတျလုပျမှုက ကမြှာပဲ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ တဘကျကကွည့ျလို့ရှိရငျ ကုနျကွမျးရော၊ လောငျစာတှရေော အဲဒါတှေ အကုနျလုံးက ဈေးတကျနတောကိုး။ နောကျတပိုငျးကတော့လညျးပဲ လူတှမှော စီးပှားရေးကပြျတညျးတဲ့အတှကျ ဝယျအားနညျးသှားတယျ။ နောကျ နိုငျငံခွား တိုငျးပွညျတှကေိုလညျးပဲ နိုငျငံခွားကိုပို့နိုငျတဲ့ ပို့ကုနျပမာဏလညျးပဲ နညျးသှားတယျ။ အဲဒါကတော့ ဝယျလိုအားဘကျ ကပေါ့။ အဲဒီတော့ နှဈဘကျစလုံးက အကပြျအတညျးရှိတဲ့အတှကျ ကုနျထုတျလုပျမှုကတော့ ကဆြငျးမှာပဲ။"
ပွညျတှငျးက စီးပှားရေးပညာရှငျတဦးရဲ့ သုံးသပျခကြျပါ။ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျ တဲ့ ကုနျထုတျလုပျမှုကဏ်ဍမှာ ကုနျပစ်စညျး ကဆြငျးလာတာ၊ ကုနျထုတျလုပျမှုအခြိနျ ပိုကွာမွင့ျလာတာ၊ ငှကွေေးဖောငျးပှနှုနျးမြားလာတာ- ဒါတှေ အဓိကတှရှေိခကြျတှေ ဖွဈတယျလို့ S&P Global အဖှဲ့ရဲ့ အောကျတိုဘာ ၃ ရကျနေ့ကထုတျပွနျတဲ့ နောကျဆုံး ၃ လပတျ အစီရငျခံစာမှာ ထည့ျသှငျးပါတယျ။
